Công thức lập kế hoạch tiết kiệm hiệu quả nhất

Đóng góp bởi:   CEO TONY VŨ

Ngày xuất bản: Thứ Năm, 09/05/2024 10:00:00 +07:00

Lập kế hoạch tiết kiệm tiền giúp bạn quản lý tài chính tốt hơn, tránh rủi ro và đạt được mục tiêu dài hạn. Duy trì kỷ luật tài chính, áp dụng phương pháp phù hợp và sử dụng công cụ hỗ trợ sẽ mang đến cho bạn một khoản tiết kiệm dư dả, đồng thời xây dựng nền tảng tài chính vững chắc cho tương lai.

1. Lập kế hoạch tiết kiệm tiền là gì?

Lập kế hoạch tiết kiệm tiền là quá trình xây dựng chiến lược tài chính giúp bạn quản lý chi tiêu hiệu quả, đồng thời dành ra một khoản tiền nhất định để đạt được các mục tiêu tài chính trong tương lai. Quá trình này bao gồm việc xác định mục tiêu cụ thể, theo dõi chi tiêu hằng ngày, xây dựng quỹ dự phòng cho các tình huống khẩn cấp và sử dụng khoản tiền tiết kiệm một cách hợp lý.

Tiết kiệm không chỉ đơn thuần là tích lũy tiền mà còn là việc lập kế hoạch để sử dụng tài chính một cách thông minh. Việc duy trì thói quen này giúp bạn đáp ứng các nhu cầu quan trọng trong suốt cuộc đời, từ thời sinh viên, đi làm, lập gia đình, chăm lo con cái cho đến giai đoạn nghỉ hưu.

2. Lợi ích lập kế hoạch tiết kiệm tiền

Sau khi biết được khái niệm của lập kế hoạch tiết kiệm tiền, chúng ta cũng cần hiểu rõ về lợi ích lập kế hoạch tài chính, vừa giúp bạn tiết kiệm khoản tiền cho tương lai, vừa khiến cuộc sống trở nên thoải mái, nhẹ nhàng hơn, giảm bớt áp lực. Dưới đây là lợi ích lập kế hoạch tiết kiệm tiền:

• Ổn định tài chính: Lập kế hoạch tiết kiệm tiền giúp tạo dựng nguồn dự trữ tài chính, giảm áp lực tiền bạc và nâng cao khả năng đối phó với các tình huống khẩn cấp hoặc chi phí phát sinh bất ngờ.
• Mở rộng cơ hội đầu tư: Khoản tiền tiết kiệm có thể trở thành nguồn vốn để đầu tư vào các cơ hội tài chính dài hạn, như chứng khoán, bất động sản hoặc các dự án kinh doanh cá nhân.
• Đảm bảo an toàn tài chính: Một quỹ tiết kiệm đủ lớn giúp bạn duy trì sự ổn định, tránh những tác động tiêu cực của các rủi ro trong cuộc sống.
• Kiểm soát chi tiêu hiệu quả: Lập kế hoạch tiết kiệm tiền giúp bạn đánh giá và điều chỉnh các khoản chi tiêu không cần thiết, nâng cao khả năng quản lý tài chính cá nhân.
• Tạo dựng cơ hội phát triển: Việc tích lũy tài chính mở ra nhiều cơ hội như thực hiện dự án cá nhân, du lịch, học tập hoặc đầu tư vào bản thân để phát triển sự nghiệp.
• Đóng góp vào bảo vệ môi trường: Lập kế hoạc tiết kiệm tiền không chỉ áp dụng trong tài chính mà còn trong tiêu dùng năng lượng và tài nguyên, giúp giảm tác động tiêu cực đến môi trường và thúc đẩy lối sống bền vững.
• Giảm căng thẳng tài chính: Có một nền tảng tài chính vững chắc giúp bạn hạn chế lo lắng về tiền bạc, tạo ra sự an tâm trong cuộc sống.
• Nâng cao sự tự chủ: Lập kế hoạch tiết kiệm tiền giúp bạn có sự độc lập về tài chính, hạn chế sự phụ thuộc vào nguồn thu nhập cố định hoặc sự hỗ trợ từ người khác.
• Xây dựng quỹ dự phòng: Dự trữ tài chính từ việc tiết kiệm giúp bạn chủ động ứng phó với những tình huống khó khăn như thất nghiệp, bệnh tật hoặc thiên tai.
• Định hướng kế hoạch tài chính dài hạn: Tiết kiệm là nền tảng để bạn đạt được các mục tiêu lớn như mua nhà, khởi nghiệp hoặc nghỉ hưu sớm, giúp xây dựng một tương lai tài chính vững chắc.

3. Hướng dẫn cách lập kế hoạch tiết kiệm

Để tiết kiệm tiền một cách khoa học và đạt được các mục tiêu tài chính, bạn cần xây dựng một kế hoạch rõ ràng. Dưới đây là các bước chi tiết giúp bạn lập kế hoạch tiết kiệm tiền hiệu quả:

Xác định mục tiêu tiết kiệm

Trước tiên, hãy xác định lý do bạn muốn tiết kiệm và chia thành các mục tiêu cụ thể:

• Ngắn hạn (dưới 1 năm): Mua sắm, du lịch, quỹ khẩn cấp.
• Trung hạn (1-5 năm): Mua xe, học tập, khởi nghiệp.
• Dài hạn (trên 5 năm): Mua nhà, nghỉ hưu, đầu tư dài hạn.

Mục tiêu cần cụ thể, đo lường được và có thời hạn. Ví dụ: Tiết kiệm 50.000.000 VNĐ trong 12 tháng để du lịch Hàn Quốc.

Tính toán số tiền cần tiết kiệm

Sau khi đặt mục tiêu, hãy tính toán tổng số tiền bạn cần và thời gian để đạt được. Công thức đơn giản:

Số tiền tiết kiệm mỗi tháng = Tổng số tiền cần/số tháng tiết kiệm

Ví dụ: Nếu bạn muốn tiết kiệm 50.000.000 VNĐ trong 12 tháng, mỗi tháng cần dành ra 4.200.000 VNĐ.

Xây dựng ngân sách chi tiêu hợp lý

Bạn có thể áp dụng quy tắc 50-30-20 để phân bổ thu nhập:

• 50% – Chi phí thiết yếu (nhà ở, ăn uống, hóa đơn, đi lại).
• 30% – Chi tiêu cá nhân (giải trí, mua sắm, sở thích).
• 20% – Tiết kiệm và đầu tư.

Nếu có thể, hãy tăng tỷ lệ tiết kiệm lên 30% hoặc hơn để đạt mục tiêu nhanh hơn.

Chọn phương thức tiết kiệm phù hợp

Tuỳ vào mục tiêu và thời gian tiết kiệm, bạn có thể lựa chọn:

• Gửi tiết kiệm ngân hàng: Lãi suất ổn định, ít rủi ro.
• Đầu tư (chứng khoán, quỹ đầu tư, bất động sản): Sinh lời cao nhưng cần kiến thức tài chính.
• Mở tài khoản tiết kiệm riêng: Hạn chế tiêu xài hoang phí.
• Dùng app quản lý tài chính: Giúp kiểm soát chi tiêu và tự động trích tiền tiết kiệm.

Giữ kỷ luật và kiểm soát chi tiêu

• Cắt giảm các chi phí không cần thiết như ăn ngoài, mua sắm không kế hoạch.
• Đặt hạn mức chi tiêu hàng tháng.
• Tận dụng các chương trình khuyến mãi, mua hàng thông minh.

Theo dõi và điều chỉnh kế hoạch

• Định kỳ (hàng tháng/quý) kiểm tra tiến độ tiết kiệm.
• Nếu thu nhập thay đổi, điều chỉnh số tiền tiết kiệm phù hợp.
• Luôn có quỹ dự phòng ít nhất 3-6 tháng chi phí sinh hoạt.

Biến tiết kiệm thành thói quen lâu dài

• Bắt đầu với số tiền nhỏ và tăng dần theo thời gian.
• Tự động hóa tiết kiệm để không bị quên.
• Đặt mục tiêu tài chính mới sau khi hoàn thành mục tiêu cũ.

4. Các phương pháp lập kế hoạch tiết kiệm

Để tiết kiệm thành công, bạn cần có một phương pháp phù hợp với tình hình tài chính và mục tiêu cá nhân. Dưới đây là những phương pháp phổ biến giúp bạn lập kế hoạch tiết kiệm tiền hiệu quả:

Phương pháp 50/30/20

Chia thu nhập thành 3 phần chính:

• 50% – Chi tiêu thiết yếu: Tiền nhà, ăn uống, đi lại, hóa đơn.
• 30% – Chi tiêu cá nhân: Giải trí, mua sắm, du lịch, sở thích.
• 20% – Tiết kiệm và đầu tư: Quỹ khẩn cấp, gửi tiết kiệm, đầu tư.

Phương pháp này dành cho người mới bắt đầu quản lý tài chính, người có thu nhập ổn định và mong muốn cân bằng giữa chi tiêu, tiết kiệm.

Phương pháp "Trả cho mình trước"

• Ngay khi nhận lương, trích ngay một phần cố định (từ 10-30%) vào tài khoản tiết kiệm.
• Số tiền còn lại mới được sử dụng để chi tiêu.
• Có thể tự động hóa bằng cách thiết lập chuyển khoản tự động vào tài khoản tiết kiệm.

Phương pháp này dành cho người thường xuyên tiêu hết tiền lương và khó tiết kiệm, người muốn tạo thói quen tiết kiệm lâu dài.

Phương pháp tiết kiệm theo mục tiêu

• Xác định mục tiêu cụ thể: Mua xe, đi du lịch, mua nhà, quỹ hưu trí.
• Chia nhỏ mục tiêu theo từng tháng/quý.
• Lập kế hoạch tiết kiệm theo công thức: Số tiền tiết kiệm mỗi tháng = Tổng số tiền cần/số tháng tiết kiệm
• Điều chỉnh chi tiêu để đạt mục tiêu đúng thời hạn.

Phương pháp này dành cho người có kế hoạch tài chính rõ ràng và muốn đạt mục tiêu nhanh chóng.

Phương pháp tiết kiệm đảo ngược

• Xác định số tiền cần tiết kiệm trước.
• Trích số tiền đó ra trước khi lên kế hoạch chi tiêu.
• Điều chỉnh lối sống để phù hợp với số tiền còn lại.

Phương pháp này dành cho người có kỷ luật tài chính cao, người muốn tăng tốc độ tiết kiệm.

Phương pháp "Tiết kiệm tăng dần"

• Bắt đầu tiết kiệm một số tiền nhỏ mỗi tháng.
• Tăng dần số tiền tiết kiệm hàng tháng theo tỷ lệ nhất định (ví dụ: mỗi tháng tăng thêm 5-10%).
• Phù hợp với người có thu nhập tăng theo thời gian.

Phương pháp này dành cho người có thu nhập thấp hoặc mới bắt đầu tiết kiệm, người có kế hoạch tăng thu nhập trong tương lai.

Phương pháp tiết kiệm theo quy tắc phong bì

• Mỗi tháng, chia tiền mặt vào các phong bì theo danh mục chi tiêu (ăn uống, đi lại, mua sắm, tiết kiệm...).
• Chỉ sử dụng số tiền trong phong bì đó, không chi tiêu vượt quá giới hạn.
• Nếu còn dư, hãy chuyển vào quỹ tiết kiệm.

Phương pháp này dành cho người có thói quen chi tiêu theo cảm xúc, dễ bị cám dỗ mua sắm, người muốn kiểm soát chi tiêu chặt chẽ.

Phương pháp "Tiết kiệm thử thách"

• Thử thách 52 tuần: Bắt đầu tiết kiệm 10.000 VNĐ trong tuần đầu tiên, tăng dần 10.000 VNĐ mỗi tuần. Sau 52 tuần, bạn có hơn 13.000.000 đồng.
• Thử thách "Không chi tiêu": Chọn một ngày/tuần không mua sắm gì ngoài các nhu cầu thiết yếu.
• Thử thách cắt giảm 30 ngày: Cắt giảm một khoản chi tiêu không cần thiết trong 30 ngày và tiết kiệm số tiền đó.

Phương pháp này dành cho người thích các thử thách tài chính vui vẻ, người muốn tiết kiệm một cách linh hoạt.

Phương pháp tiết kiệm tự động

• Đăng ký chuyển khoản tự động từ tài khoản lương sang tài khoản tiết kiệm ngay khi nhận lương.
• Thiết lập gửi tiết kiệm định kỳ (hàng tuần, hàng tháng) để tránh quên.
• Có thể áp dụng với các ứng dụng tài chính hoặc ngân hàng số.

Phương pháp này dành cho người bận rộn, không có thời gian theo dõi chi tiêu, người muốn tiết kiệm mà không cần suy nghĩ nhiều.

5. Công thức lập kế hoạch tiết kiệm

Để tiết kiệm một cách khoa học, bạn có thể áp dụng các công thức tính toán tài chính giúp xác định số tiền cần tiết kiệm, thời gian tích lũy và khả năng sinh lời. Dưới đây là một số công thức lập kế hoạch tiết kiệm tiền quan trọng:

Công thức tính số tiền cần tiết kiệm mỗi tháng

Nếu bạn có một mục tiêu tài chính cụ thể, công thức sau giúp tính số tiền cần tiết kiệm mỗi tháng:

S = T/N

Trong đó:

S = Số tiền cần tiết kiệm mỗi tháng

T = Tổng số tiền cần tiết kiệm

N = Số tháng để đạt được mục tiêu

Ví dụ: Bạn muốn tiết kiệm 60.000.000 VNĐ để mua xe trong 12 tháng, vậy mỗi tháng bạn cần tiết kiệm:

S = 60.000.000/12 = 5.000.000 VNĐ/tháng

Công thức tính thời gian cần để đạt mục tiêu

Nếu bạn chỉ có khả năng tiết kiệm một số tiền nhất định mỗi tháng, bạn có thể tính thời gian cần để đạt mục tiêu:

​N = T/S

Ví dụ: Bạn muốn tiết kiệm 100.000.000 VNĐ và mỗi tháng có thể dành ra 4.000.000 VNĐ:

N = 100.000.000/4.000.000 = 25 tháng (khoảng 2 năm 1 tháng)

Công thức tính tổng số tiền tiết kiệm khi có lãi suất

Nếu bạn gửi tiết kiệm ngân hàng hoặc đầu tư có lãi suất, bạn có thể dùng công thức:

FV = P x (1+r)^t

Trong đó:

FV = Số tiền tiết kiệm sau một khoảng thời gian

P = Số tiền ban đầu

r = Lãi suất hàng năm (tính theo số thập phân, ví dụ 6% = 0.06)

t = Số năm gửi

Ví dụ: Bạn gửi 50.000.000 VNĐ vào ngân hàng với lãi suất 6%/năm trong 5 năm, số tiền sau khi có lãi là:

FV = 50.000.000 x (1+0,06)^5 = 67.000.000 VNĐ

Công thức tính lãi kép khi tiết kiệm định kỳ

Nếu bạn tiết kiệm một khoản cố định hàng tháng và hưởng lãi suất kép, dùng công thức:

FV = S x [(1+r)^n – 1]/r

FV = Số tiền tích lũy sau N tháng

S = Số tiền tiết kiệm mỗi tháng

r = Lãi suất hàng tháng

N = Tổng số tháng tiết kiệm

Ví dụ: Bạn tiết kiệm 5.000.000 VNĐ/tháng với lãi suất 6%/năm (0.5%/tháng) trong 3 năm (36 tháng):

​FV = 5.000.000 x [(1+ 0,005)^36 - 1]/0,005 = 204.000.000 VNĐ

Công thức tính phần trăm tiết kiệm từ thu nhập

Bạn có thể xác định tỷ lệ tiết kiệm phù hợp bằng công thức:

% tiết kiệm = (S/I) x 100

Trong đó:

S = Số tiền tiết kiệm hàng tháng

I = Thu nhập hàng tháng

Ví dụ: Nếu thu nhập của bạn là 20.000.000 VNĐ/tháng và bạn tiết kiệm 4.000.000 VNĐ/tháng:

% tiết kiệm = (4.000.000/20.000.000)x 100 = 20%

Công thức tính thời gian để đạt tự do tài chính

Nếu bạn muốn đạt tự do tài chính (nghỉ hưu sớm, sống bằng thu nhập thụ động), công thức sau sẽ giúp bạn ước tính thời gian cần tiết kiệm:​

N = [ln(M/S x r +1)] / ln(1+r)

Trong đó:

N = Số năm cần tiết kiệm

M = Số tiền bạn muốn có để đạt tự do tài chính

S = Số tiền tiết kiệm hàng năm

r = Lãi suất kỳ vọng hàng năm

Ví dụ: Nếu bạn cần 2.000.000.000 VNĐ để nghỉ hưu, tiết kiệm 200.000.000 VNĐ/năm, với lãi suất 6%/năm, bạn cần:

N = [ln(2.000.000.000/200.000.000 x 0,06 +1)] / ln(1+0,06)

Kết quả khoảng 10-11 năm.

6. Những lưu ý khi lập kế hoạch tiết kiệm

Để lập kế hoạch tiết kiệm tiền thực sự hiệu quả, bạn cần có cách tiếp cận phù hợp và tránh những sai lầm phổ biến. Dưới đây là một số lưu ý quan trọng giúp bạn xây dựng và duy trì kế hoạch tiết kiệm tiền một cách bền vững.

Xây dựng kế hoạch dựa trên tình hình tài chính thực tế

Để có một kế hoạch tiết kiệm khả thi, bạn cần đánh giá rõ ràng về thu nhập hàng tháng, các khoản chi tiêu thiết yếu và số tiền có thể dành ra mỗi tháng. Việc đặt mục tiêu tiết kiệm quá cao so với khả năng tài chính có thể khiến bạn dễ bỏ cuộc.

Theo dõi tiến trình và điều chỉnh khi cần thiết

Một kế hoạch tiết kiệm hiệu quả cần được giám sát định kỳ để đảm bảo bạn đang đi đúng hướng. Nếu có những thay đổi bất ngờ như chi phí phát sinh hoặc thu nhập giảm, bạn có thể điều chỉnh mức tiết kiệm cho phù hợp. Việc theo dõi liên tục giúp bạn linh hoạt thích ứng và đảm bảo kế hoạch không bị gián đoạn.

Tận dụng công cụ quản lý tài chính

Sử dụng các ứng dụng và công cụ hỗ trợ như Money Lover, Sổ thu chi Misa, hay các tính năng theo dõi chi tiêu của ngân hàng số sẽ giúp bạn kiểm soát dòng tiền dễ dàng hơn. Những công cụ này giúp bạn:

• Ghi chép và phân tích thu chi.
• Lập kế hoạch tiết kiệm theo mục tiêu cụ thể.
• Nhận thông báo nhắc nhở khi đến hạn tiết kiệm.

Bằng cách áp dụng các công cụ thông minh, bạn có thể tối ưu hóa kế hoạch tiết kiệm và đảm bảo đạt được mục tiêu tài chính một cách hiệu quả.

Nói chung, việc lập kế hoạch tiết kiệm tiền hiệu quả giúp bạn quản lý tài chính thông minh, đảm bảo ổn định kinh tế và đạt được các mục tiêu trong tương lai. Nhờ việc xác định rõ mục tiêu tiết kiệm ngắn hạn, trung hạn và dài hạn, bạn có thể tính toán số tiền cần dành ra mỗi tháng. Duy trì kỷ luật tài chính và lựa chọn phương pháp phù hợp sẽ giúp bạn tiết kiệm hiệu quả, hướng tới sự ổn định và phát triển bền vững trong tương lai.