Bộ luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất và những điều cần biết

1. Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) là gì?

Theo bộ luật thuế thu nhập cá nhất mới nhất (TNCN), thuế thu nhập cá nhân là thuế trực thu, là số tiền mà người có thu nhập phải khấu trừ vào ngân sách nhà nước sau khi trừ đi một phần tiền lương hoặc các nguồn thu nhập khác. Do thuế thu nhập cá nhân không đánh vào người thu nhập thấp nên được áp dụng bình đẳng cho mọi người, góp phần giảm bớt khoảng cách giữa các tầng lớp

2. Luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất

Cho đến nay, chưa có văn bản mới nào liên quan đến việc ban hành bộ luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất. Vì vậy, các luật thu nhập cá nhân mới nhất sau đây sẽ tiếp tục được áp dụng vào năm nay:

• Luật thuế thu nhập cá nhân 2007.

• Luật sửa đổi luật thuế năm 2014.

• Bộp luật thuế thu nhập cá nhân đã được sửa đổi vào năm 2012.

Đối với các khoản giảm trừ gia cảnh, áp dụng Nghị quyết 954/2020/UBTVQH14 về điều chỉnh giảm trừ gia cảnh vào thuế thu nhập cá nhân do Ủy ban Thường vụ Quốc hội ban hành.

Luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất là luật thuế thu nhập cá nhân năm 2007, được sửa đổi vào năm 2012 và 2014. Có tổng cộng bao gồm 4 chương và 35 điều, có cấu trúc cụ thể như sau.

• Chương 1 Điều khoản chung

• Chương 2: Căn cứ tính thuế và thu nhập chịu thuế

• Mục 1: Xác định thu nhập chịu thuế và thu nhập chịu thuế

• Mục 2: Biểu thuế

• Chương 3: Căn cứ tính thuế đối với người không cư trú

• Chương 4: Điều khoản thi hành

Các văn bản sửa đổi, bổ sung Luật Thuế thu nhập cá nhân mới nhất:

• Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập cá nhân số 26/2012/QH13 có hiệu lực ngày 1/7/2023

• Luật sửa đổi, bổ sung nhiều quy định của Luật về Thuế số 71/2014/QH13, có hiệu lực từ ngày 1/1/2015

3. Các văn bản hướng dẫn luật thuế thu nhập cá nhân

Dưới đây là tổng hợp văn bản hướng dẫn trong bộ luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất 2023:

4. Ai là người cần nộp thuế thu nhập cá nhân?

Người nộp thuế là cá nhân cư trú và cá nhân không cư trú theo quy định tại Điều 2 Luật thuế thu nhập cá nhân, Điều 2 Nghị định 65/2013/NĐ - CP và cá nhân có thu nhập chịu thuế theo quy định tại Điều 3 và Điều 3 Nghị định 65/2013/NĐ - CP về Thuế thu nhập cá nhân.

• Cư dân cư trú: Các cá nhân ký hợp đồng lao động trên 3 tháng hoặc và cá nhân không ký hợp đồng lao động hoặc dưới 3 tháng nhưng nhận mức lương trên 2 triệu đồng.

• Cư dân không cư trú: Cư dân không cư trú có nguồn thu nhập phát sinh từ người sử dụng lao động tại Việt Nam trả lương và có thu nhập từ hoạt động kinh doanh, sản xuất, dịch vụ tại Việt Nam.

5. Biểu thuế thu nhập cá nhân mới nhất

Bộ luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất chia biểu thuế TNCN thành 2 loại: Biểu thuế lũy tiến từng phần và biểu thuế lũy tiến toàn phần. Bên dưới đây giải đáp chi tiết về từng loại biểu thuế.

5.1. Biểu thuế lũy tiến từng phần

Căn cứ Điều 22 bộ luật thuế thu nhập cá nhân 2007, biểu thuế lũy tiến từng phần được quy định như sau:

Biểu thuế lũy tiến từng phần áp dụng cho thu nhập chịu thuế đối với thu nhập từ kinh doanh, tiền lương, tiền công: Thu nhập chịu thuế đối với thu nhập kinh doanh, tiền lương, tiền công là tổng thu nhập chịu thuế quy định tại Điều 10 và Điều 11 Luật thuế thu nhập cá nhân năm 2007 (sửa đổi năm 2014), không bao gồm bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp và trách nhiệm nghề nghiệp. Bảo hiểm bắt buộc, quỹ hưu trí tự nguyện, bảo hiểm một số ngành nghề được khấu trừ quy định tại Điều 19, Điều 20 Luật thuế thu nhập cá nhân năm 2007 (sửa đổi năm 2012).

5.2. Biểu thuế toàn phần

Căn cứ vào Điều 23 bộ luật thuế thu nhập cá nhân 2007 (đã sửa đổi bởi khoản 7 Điều 2 Luật về thuế sửa đổi 2014), biểu thuế toàn phần được quy định như sau:

6. Những loại thu nhập được miễn đóng thuế thu nhập cá nhân

Theo quy định về thuế thu nhập cá nhân mới nhất, có 16 loại được miễn đóng thuế như sau:

• Thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản giữa gia đình, bao gồm cả nhà ở và công trình xây dựng hình thành trong tương lai theo quy định của pháp luật về bất động sản

Trường hợp bất động sản do vợ chồng tạo ra trong thời kỳ hôn nhân, nếu được công nhận là tài sản chung của vợ chồng, trong trường hợp ly hôn nếu được chia theo thỏa thuận hoặc quyết định của tòa án thì việc chia tài sản này không phải chịu thuế.

• Thu nhập từ chuyển nhượng nhà, quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với nhà của cá nhân, không bao gồm việc chuyển nhượng nhà, công trình hình thành trong tương lai, đồng thời, cá nhân phải đáp ứng các điều kiện sau:

  • Ở thời điểm chuyển nhượng chỉ tồn tại quyền sở hữu nhà, quyền sử dụng đất (kể cả trường hợp nhà, công trình gắn liền với đất liên quan):

  • Tại thời điểm chuyển nhượng, quyền sở hữu nhà và quyền sử dụng đất ở được nắm giữ ít nhất 183 ngày.

  • Chuyển nhượng toàn bộ nhà, đất ở.

• Thu nhập từ giá trị quyền sử dụng đất của cá nhân, trường hợp được Nhà nước chuyển nhượng đất mà không phải nộp hoặc được giảm tiền sử dụng đất. Khi cá nhân chuyển nhượng đất nếu được miễn, giảm tiền sử dụng đất hoặc diện tích đất thì phải kê khai, nộp thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản.
• Thừa hưởng thừa kế, quà tặng bất động sản giữa vợ và chồng, gia đình/dòng họ, bao gồm cả nhà ở, công trình xây dựng hình thành trong tương lai theo quy định của Luật Bất động sản.
• Chuyển đổi đất nông nghiệp sang hợp lý hóa sản xuất nông nghiệp mà không làm thay đổi mục đích sử dụng đất đối với hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp được Nhà nước giao đất sản xuất.

• Thu nhập của hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp, lâm nghiệp, trồng trọt, đánh bắt thủy sản có sản phẩm thủy sản thô hoặc chỉ chế biến theo phương pháp truyền thống được chế biến thành sản phẩm khác.
• Tiền lãi của tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, lãi hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, thu nhập lãi trái phiếu Chính phủ
• Thu nhập từ chuyển tiền miễn thuế là tiền cá nhân nhận được từ người thân là người Việt Nam đang sống ở nước ngoài. Các khoản tiền cá nhân từ nước ngoài chuyển về và đáp ứng điều kiện khuyến khích chuyển tiền về nước theo quy định của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam.
• Căn cứ để xác định thu nhập được miễn thuế là các chứng từ chứng minh nguồn vốn nhận từ nước ngoài và chứng từ chi tiền của tổ chức thanh toán (nếu có).
• Theo quy định của Luật Lao động, tiền lương, thu nhập từ làm việc ban đêm, làm thêm giờ cao hơn tiền lương, thu nhập từ lương làm việc theo tuần, làm thêm giờ.
• Lương hưu được trả bằng quỹ bảo hiểm xã hội, lương hưu hàng tháng từ quỹ hưu trí tự nguyện. Cá nhân cư trú và làm việc tại Việt Nam được miễn thuế đối với tiền lương hưu trả ở nước ngoài.
• Thu nhập từ học bổng bao gồm: học bổng nhận được từ ngân sách nhà nước, học bổng nhận được từ các tổ chức trong và ngoài nước theo chương trình hỗ trợ khuyến học của trường (bao gồm chi phí sinh hoạt).
• Thu nhập bồi thường từ hợp đồng bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm phi nhân thọ, bảo hiểm y tế, bồi thường tai nạn lao động. Hỗ trợ dựa trên quy định của pháp luật về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư, các khoản bồi thường của Nhà nước và các khoản bồi thường khác theo quy định của pháp luật.
• Nhận được từ quỹ từ thiện hoạt động vì mục đích nhân đạo. Khuyến khích nghiên cứu không nhằm vì mục đích lợi nhuận được cơ quan nhà nước có thẩm quyền thành lập hoặc phê duyệt.

• Thu nhập nhận từ các nguồn viện trợ nước ngoài vì mục đích nhân đạo dưới các hình thức chính phủ và phi chính phủ được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
• Thu nhập từ tiền lương, tiền công của thuyền viên Việt Nam làm việc cho hãng tàu nước ngoài hoặc hãng tàu Việt Nam vận chuyển quốc tế.
• Thu nhập của cá nhân sở hữu tàu, người có quyền sử dụng tàu, cá nhân làm việc trên tàu có thể được tạo ra từ việc cung cấp hàng hóa, dịch vụ phục vụ trực tiếp cho hoạt động đánh bắt hải sản trên biển.

7. Các câu hỏi liên quan đến quy định về bộ luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất

Để hiểu thêm về thuế TNCN, bạn đọc có thể tham khảo các thông tin giải đáp sau đây:

7.1. Không đóng thuế thu nhập cá nhân có sao không?

Đây chắc hẳn câu hỏi về luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất được mọi người quan tâm.

Về mặt pháp luật:

• Áp dụng mức phạt:

• Nếu bạn không nộp tờ khai thuế hoặc nộp tờ khai thuế quá 90 ngày sau thời hạn nộp tờ khai thuế thì sẽ bị phạt bổ sung từ 1 đến 3 lần số tiền thuế trốn.

• Mức phạt không quyết toán thuế thu nhập cá nhân từ 2 triệu đến 25 triệu đồng, đối với cá nhân và 4 triệu đến 50 triệu đồng đối với tổ chức.

• Tiền thuế chậm nộp: Cơ quan thuế có quyền truy thu số tiền thuế chưa nộp và cộng thêm tiền chậm nộp theo quy định.

• Buộc cưỡng chế thuế: Trường hợp cá nhân không tự nguyện nộp thuế thì cơ quan thuế có thể áp dụng các biện pháp cưỡng chế thuế theo quy định của pháp luật.

• Có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự: Nếu cá nhân trốn nộp thuế thu nhập cá nhân với số tiền lớn hoặc có hệ thống thì có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật Hình sự.

Về mặt kinh tế:

• Thiệt hại về uy tín: Việc không nộp thuế thu nhập cá nhân có thể ảnh hưởng đến uy tín trong các giao dịch kinh tế, thương mại.

• Việc tìm kiếm việc làm trở nên khó khăn hơn: Một số công ty có thể yêu cầu ứng viên cung cấp tài liệu chứng minh đã đáp ứng nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân khi tuyển dụng.

• Hạn chế về quyền: Quyền của một cá nhân có thể bị hạn chế, chẳng hạn như xuất cảnh, cấp thị thực hoặc đăng ký kinh doanh.

Hơn nữa, việc không nộp thuế thu nhập cá nhân còn ảnh hưởng đến việc huy động nguồn thu của ngân sách quốc gia và góp phần làm giảm hiệu quả quản lý thuế của nhà nước. Vì vậy, mỗi cá nhân có thu nhập chịu thuế có nghĩa vụ thực hiện đầy đủ nghĩa vụ thuế thu nhập cá nhân theo quy định của pháp luật.

7.2. Đóng thuế thu nhập cá nhân ở đâu?

Trường hợp cá nhân cư trú trong năm có thu nhập từ tiền lương, tiền công từ một hoặc nhiều nơi nhưng không làm việc cho tổ chức, cá nhân trả thu nhập ở đâu thì nơi nộp hồ sơ khai quyết toán thuế sẽ là cơ quan thuế nơi cá nhân cư trú.

7.2. Thời gian đóng thuế thu nhập cá nhân

Theo bộ luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất. thời gian đóng thuế TNCN là:

Đối với khoản nộp theo tháng: Người nộp cuối cùng là ngày 20 của tháng tiếp theo tháng phát sinh nghĩa vụ thuế.

Đối với nộp thuế theo quý: Chậm nhất là ngày cuối cùng của tháng đầu quý tiếp theo quý phát sinh nghĩa vụ thuế.

Về quyết toán thuế thu nhập cá nhân

Thời hạn quyết toán thuế:

• Công ty trả thay cho người lao động: Tính từ cuối năm, chậm nhất là cuối tháng thứ 3.

• Người lao động nộp thuế thu nhập cá nhân trực tiếp: Muộn nhất vào cuối tháng thứ 4, tính từ ngày kết thúc năm dương lịch

• Cá nhân quyết toán trực tiếp: Chậm nhất ngày 30/4 dương lịch

Trên đây là toàn bộ thông tin tổng hợp về bộ luật thuế thu nhập cá nhất mới nhất. Qua bài viết hi vọng các bạn đã hiểu rõ về thuế, dự thảo luật thuế thu nhập cá nhân mới nhất và thực hiện đúng quy định pháp luật về TNCN.