Kỹ sư xây dựng là gì? Sự giống và khác nhau giữa kỹ sư xây dựng và kiến trúc sư
1. Kỹ sư xây dựng là gì? Vai trò của kỹ sư xây dựng
Kỹ sư xây dựng (Construction Engineer) là những chuyên gia được đào tạo bài bản, trực tiếp quản lý dự án liên quan đến xây dựng cơ sở hạ tầng nhằm đảm bảo các công trình được triển khai theo đúng kế hoạch, an toàn và kịp tiến độ.
Kỹ sư xây dựng đóng vai trò quan trọng khi biến ý tưởng thành hiện thực, từ ngôi nhà đơn giản đến những công trình phức tạp. Các kỹ sư cũng là cầu nối giữa các chủ đầu tư, kiến trúc sư, nhà thầu với các bộ phận kỹ thuật, nhằm đảm bảo dự án đạt hiệu quả kinh tế cao. Ngoài ra, kỹ sư xây dựng còn đóng góp vào việc nghiên cứu các ứng dụng công nghệ mới nâng cao chất lượng, tối ưu hóa thiết kế, cải thiện tuổi thọ công trình.
Hiện nay, nghề kỹ sư xây dựng có tiềm năng rất lớn vì nhu cầu phát triển hạ tầng ngày càng mạnh mẽ ở cả khu vực đô thị lẫn nông thôn. Dân số tăng, đô thị hóa diễn ra nhanh chóng khiến cho các công trình nhà ở, giao thông liên tục được đầu tư và cải tạo, mở ra nhiều cơ hội việc làm cho các kỹ sư xây dựng.
Sự phát triển của công nghệ xây dựng hiện đại như vật liệu mới, xây dựng xanh, xây dựng thông minh đòi hỏi các kỹ sư có trình độ chuyên môn cao. Các nhà tuyển dụng cũng sẵn sàng đưa ra chế độ đãi ngộ hấp dẫn với mức lương hấp dẫn cho các ứng viên chất lượng.

2. Kỹ sư xây dựng học môn gì?
Nếu muốn theo đuổi ngành kỹ sư xây dựng, bạn cần nắm rõ ngành học này xét tuyển khối nào, từ đó tập trung ôn tập đúng trọng tâm, giúp nâng cao hiệu quả và đạt kết quả cao trong kỳ thi. Dưới đây là tổ hợp các môn xét tuyển ngành:
Tổ hợp | Môn học |
A00 | Toán, Vật lý, Hóa học |
A01 | Toán, Vật lý, Tiếng Anh |
D07 | Toán, Hóa học, Tiếng Anh |
D29 | Toán, Vật lý, Tiếng Pháp |
D01 | Toán, Ngữ văn, Tiếng Anh |
B00 | Toán, Hóa học, Sinh học |
C01 | Toán, Ngữ văn, Vật lý |
C02 | Ngữ văn, Toán, Hóa học |
V00 | Toán, Vật lý, Vẽ mỹ thuật |
V01 | Toán, Ngữ văn, Vẽ mỹ thuật |
V02 | Toán, Tiếng Anh, Vẽ mỹ thuật |
3. Mức lương của việc làm kỹ sư xây dựng
Theo thống kê, thu nhập của kỹ sư xây dựng khá ổn định và có sự chênh lệch phụ thuộc vào vị trí công việc, kinh nghiệm, trình độ chuyên môn và quy mô của doanh nghiệp, dự án. Dưới đây là chi tiết mức lương của các kỹ sư xây dựng:
Mức lương theo kinh nghiệm:
Nghề Kỹ sư xây dựng | Mức lương dao động (VNĐ/tháng) |
Kỹ sư xây dựng (mới ra trường) | 6,000,000 - 8,000,000 |
Kỹ sư xây dựng (1-3 năm kinh nghiệm) | 9,000,000 - 14,000,000 |
Kỹ sư xây dựng (3-5 năm kinh nghiệm) | 15,000,000 - 20,000,000 |
Kỹ sư xây dựng ( trên 5 năm kinh nghiệm) | 20,000,000 - 30,000,000 |
Mức lương theo phân loại:
Nghề kỹ sư xây dựng | Mức lương dao động (VNĐ/tháng) |
Kỹ sư xây dựng cầu đường | 10,000,000 - 20,000,000 |
Kỹ sư xây dựng thủy lợi | 10,000,000 - 18,000,000 |
Kỹ sư xây dựng dân dụng và công nghiệp | 12,000,000 - 22,000,000 |
Kỹ sư vật liệu xây dựng | 11,000,000 - 18,000,000 |
Kỹ sư tin học xây dựng | 13,000,000 - 22,000,000 |
Kỹ sư xây dựng đô thị | 13,000,000 - 19,000,000 |
Kỹ sư giám sát xây dựng | 13,000,000 - 25,000,000 |
Kỹ sư kết cấu xây dựng | 13,000,000 - 23,000,000 |
Kỹ sư xây dựng công trình biển | 14,000,000 - 26,000,000 |
4. Mô tả công việc của việc làm kỹ sư xây dựng
Ngành kỹ sư xây dựng khá đa dạng các vị trí công việc tùy thuộc vào tính chất và đặc thù của công việc. Dưới đây là công việc chi tiết của một kỹ sư xây dựng xét trên phương diện chung:
- Phân tích các báo cáo, bản đồ địa hình, tình hình khu vực cần khởi công xây dựng.
- Xem xét, đánh giá các vấn đề liên quan đến xây dựng.
- Tìm hiểu quy định của chính phủ, nhà nước.
- Dự đoán các nguy hiểm tiềm ẩn có thể xảy ra trong môi trường và phân tích rủi ro.
- Theo dõi, kiểm tra địa hình, xác định độ vững chắc của nền móng công trình.
- Kiểm tra chất liệu và vật liệu xây dựng.
- Tư vấn cho chủ đầu tư, khách hàng, giải quyết các vấn đề thiếu sót, phát sinh.
- Giám sát tiến độ thi công.
- Lập báo cáo tình hình dự án đang triển khai.
- Quản lý ngân sách thu mua nguyên vật liệu.
- Điều hành các công việc trên công trường như sửa chữa, bảo trì, thay thế cơ sở hạ tầng đã hỏng, xuống cấp.
- Báo cáo rủi ro, ước tính các nguồn vốn, số lượng nhân công xây dựng với khách hàng và chủ đầu tư.
5. Phân loại kỹ sư xây dựng phổ biến hiện nay
Kỹ sư xây dựng hiện nay được phân loại thành nhiều nhóm chuyên môn khác nhau tùy theo lĩnh vực hoạt động và dựa theo chuyên ngành đào tạo cụ thể tại các trường đại học. Chi tiết dưới đây:
5.1. Kỹ sư xây dựng cầu đường
Kỹ sư xây dựng cầu đường là những người chuyên thiết kế, thi công, giám sát các công trình giao thông bao gồm cầu, đường bộ, đường sắt, hầm chui, sân bay, cảng biển. Công việc của những người này sẽ là khảo sát địa hình, tính toán kết cấu chịu lực, lập bản vẽ kỹ thuật, lựa chọn vật liệu phù hợp và quản lý tiến độ thi công.
Ngoài ra, kỹ sư cầu đường cần đảm bảo các công trình không chỉ bền vững, an toàn mà còn đáp ứng yêu cầu về thẩm mỹ và tối ưu chi phí. Đặc biệt, các kỹ sư còn cần tham gia kiểm tra, bảo trì và nâng cấp các công trình giao thông hiện có.
5.2. Kỹ sư xây dựng thủy lợi
Kỹ sư xây dựng thủy lợi là những người chuyên thiết kế, thi công, quản lý các công trình liên quan đến nước bao gồm đập, hồ chứa, kênh mương, hệ thống tưới tiêu, cống ngăn mặn, nhà máy thủy điện… Công việc của những người này là khảo sát địa chất thủy văn, tính toán lưu lượng nước, thiết kế kết cấu công trình chống chịu thiên tai, cấp thoát nước.
Ngoài ra, các kỹ sư thủy lợi còn tham gia nghiên cứu các giải pháp phòng chống lũ lụt, xói lở đất và sự biến đổi khí hậu. Hiện tại, kỹ sư xây dựng thủy lợi ngày càng được chú trọng trong bối cảnh biến đổi khí hậu diễn biến phức tạp.
5.3. Kỹ sư tin học xây dựng
Kỹ sư tin học xây dựng là những người kết hợp giữa kiến thức xây dựng và công nghệ thông tin để thiết kế, mô phỏng, quản lý và tối ưu hóa các công trình xây dựng. Các kỹ sư tin học sẽ sử dụng các phần mềm kỹ thuật hiện đại như AutoCAD, Revit, BIM (Building Information Modeling), SAP2000… để hỗ trợ thiết kế, phân tích kết cấu, lập kế hoạch thi công và quản lý dự án.
Bên cạnh đó, các kỹ sư tin học xây dựng còn tham gia phát triển phần mềm chuyên ngành, hệ thống cơ sở dữ liệu kỹ thuật hoặc các giải pháp số hóa quy trình thi công. Công việc của những người này giúp tăng độ chính xác trong thiết kế, tiết kiệm chi phí thi công, tối ưu hóa vận hành công trình và rút ngắn thời gian xây dựng.
5.4. Kỹ sư xây dựng đô thị
Kỹ sư xây dựng đô thị là những người thực hiện các công việc liên quan đến công trình hạ tầng kỹ thuật phục vụ cho đô thị như hệ thống cấp thoát nước, đường giao thông, điện chiếu sáng, công viên cây xanh, bãi đỗ xe, khu dân cư và các khu chức năng đô thị khác.

Công việc của các kỹ sư xây dựng đô thị tập trung chủ yếu vào lập quy hoạch chi tiết, thiết kế hạ tầng, giám sát thi công và đảm bảo các công trình vận hành hiệu quả, phù hợp với quy hoạch tổng thể và phát triển bền vững. Một kỹ sư xây dựng đô thị giỏi là người cần am hiểu cả về kỹ thuật xây dựng lẫn các quy định pháp lý, tiêu chuẩn môi trường, quản lý dân sinh trong đô thị hiện đại.
5.5. Kỹ sư vật liệu xây dựng
Kỹ sư vật liệu xây dựng là những người chuyên nghiên cứu, thiết kế, sản xuất, kiểm định và ứng dụng các loại vật liệu sử dụng trong lĩnh vực xây dựng như bê tông, xi măng, gạch, thép, kính, nhựa, vật liệu cách nhiệt, vật liệu xanh thân thiện môi trường.
Công việc của các kỹ sư vật liệu xây dựng là phát triển vật liệu mới có tính năng ưu việt hơn, đồng thời đảm bảo vật liệu đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật và yêu cầu an toàn công trình. Ngoài ra, các kỹ sư vật này còn tham gia kiểm định chất lượng vật liệu trước, trong và sau khi thi công để đảm bảo tuổi thọ công trình.
5.6. Kỹ sư giám sát xây dựng
Kỹ sư giám sát xây dựng là những người chịu trách nhiệm theo dõi, kiểm tra và giám sát toàn bộ quá trình thi công công trình, đảm bảo các hạng mục được thực hiện đúng theo thiết kế kỹ thuật, tiêu chuẩn chất lượng và tiến độ.
Ngoài ra, các kỹ sư giám sát xây dựng có nhiệm vụ kiểm tra nguyên vật liệu đầu vào, nghiệm thu từng phần công việc, giám sát an toàn lao động trên công trường và lập các biên bản quản lý chất lượng. Đây là vị trí công việc rất quan trọng để đảm bảo công trình đạt chất lượng cao, an toàn và hiệu quả kinh tế.
5.7. Kỹ sư kết cấu xây dựng
Kỹ sư kết cấu xây dựng là những người chịu trách nhiệm thiết kế và tính toán các hệ thống kết cấu của công trình xây dựng, đảm bảo chúng có khả năng chịu lực tốt và an toàn trong suốt quá trình sử dụng.
Công việc của kỹ sư kết cấu xây dựng là xác định các tải trọng mà công trình phải chịu, tính toán kích thước và vật liệu. Kỹ sư kết cấu phải phối hợp với các kỹ sư khác trong dự án để đảm bảo rằng kết cấu được thiết kế đồng bộ với các hệ thống khác.
5.8. Kỹ sư xây dựng công trình biển
Kỹ sư xây dựng công trình biển sẽ chịu trách nhiệm với các công trình xây dựng liên quan đến biển, bao gồm các hạ tầng như cảng biển, cầu cảng, bến tàu, đê chắn sóng, giàn khoan dầu khí, công trình bảo vệ bờ biển và các dự án phục vụ cho ngành hàng hải.
Công việc của một kỹ sư công trình biển sẽ là nghiên cứu, thiết kế kết cấu chịu lực đặc thù trong môi trường biển, như chịu tác động của sóng, gió, mặn và điều kiện khắc nghiệt khác. Các kỹ sư cần phải tính toán các yếu tố như độ ổn định của đất nền dưới biển, khả năng chịu lực của kết cấu và khả năng chống ăn mòn của các vật liệu.
5.9. Kỹ sư xây dựng dân dụng và công nghiệp
Kỹ sư xây dựng dân dụng và công nghiệp sẽ thực hiện các công trình dân dụng như nhà ở, chung cư, cao ốc văn phòng, bệnh viện, trường học, trung tâm thương mại hay các công trình công nghiệp như nhà máy, xí nghiệp, kho bãi, nhà xưởng.
Kỹ sư xây dựng dân dụng và công nghiệp sẽ chịu trách nhiệm lập kế hoạch thi công, tính toán kết cấu, xác định vật liệu xây dựng, giám sát tiến độ và chất lượng công trình. Công việc của những người này giúp đảm bảo rằng các công trình được xây dựng đúng thiết kế, đạt yêu cầu về an toàn, kỹ thuật và tiết kiệm chi phí.
6. Yêu cầu trình độ, kỹ năng của kỹ sư xây dựng
Trong quá trình tuyển dụng, các tổ chức, doanh nghiệp luôn có những yêu cầu khắt khe dành cho các kỹ sư xây dựng, đặc biệt là yếu tố trình độ chuyên môn và kỹ năng nghề nghiệp. Chi tiết dưới đây:
Yêu cầu trình độ chuyên môn
- Tốt nghiệp cao đẳng, đại học chuyên ngành xây dựng hoặc các chuyên ngành khác liên quan.
- Nắm vững kiến thức đọc bản vẽ, bóc tách dự toán, lập hồ sơ dự thầu, quyết toán xây dựng…
- Có ít nhất 1 năm kinh nghiệm vị trí tương đương.
- Có trình độ ngoại ngữ: khả năng nghe nói tiếng Anh tốt, giúp bạn tiếp cận được với nhiều nguồn tài liệu, thông tin khi làm việc.
- Thành thạo công nghệ: Ứng dụng các giải pháp công nghệ vào quy trình làm việc giúp tiết kiệm thời gian, sức lực, hiệu quả cao.
- Thành thạo tin học văn phòng cơ bản để hỗ trợ công việc, đẩy nhanh tiến độ.
Yêu cầu kỹ năng mềm
- Kỹ năng tính toán, thiết kế: Một kỹ sư xây dựng cần có khả năng tính toán sức chịu lực của công trình, tính toán hạng mục thiết kế nhằm tối ưu hóa kết cấu.
- Khả năng quản lý, giám sát: Đây là kỹ năng quan trọng và cần thiết của một kỹ sư xây dựng nhằm đảm bảo chất lượng và tiến độ công trình.
- Kỹ năng giao tiếp giúp các kỹ sư xây dựng có thể trao đổi hiệu quả với các bên liên quan có thể là chủ đầu tư, nhà thầu, đội thi công, các kiến trúc sư.
- Khả năng giải quyết vấn đề: Một kỹ sư cần có khả năng phân tích và giải quyết vấn đề và các sự cố phát sinh trong quá trình thi công.
- Kỹ năng quản lý thời gian, chịu được áp lực công việc: Công việc trong ngành xây dựng thường có nhiều áp lực về tiến độ và chất lượng, kỹ sư xây dựng cần có khả năng thích nghi.
- Kỹ năng làm việc nhóm: Ngành xây dựng đòi hỏi sự phối hợp giữa nhiều bộ phận, kỹ năng làm việc nhóm là yêu cầu quan trọng.
- Sức khỏe tốt: Vì đặc thù công việc phải di chuyển thường xuyên theo công trình, có sức khỏe tốt là một lợi thế đối với các ứng viên.

7. Phân biệt giữa kỹ sư xây dựng và kiến trúc sư
Kiến trúc sư và kỹ sư xây dựng là hai công việc khác nhau nhưng cũng có điểm giống nhau và bổ trợ cho nhau cùng hướng tới mục tiêu là xây dựng công trình hoàn thiện, chất lượng. Dưới đây là chi tiết về sự giống và khác nhau của 2 ngành này:
Tiêu chí | Kỹ sư xây dựng | Kiến trúc sư |
Giống nhau | - Kiến trúc sư và kỹ sư xây dựng đều là những người làm việc trong lĩnh vực thiết kế, quy hoạch, thi công. Cả hai vị trí đều yêu cầu phải có kỹ năng toán học, tạo ra các kế hoạch xây dựng chính xác, an toàn. Công việc của kỹ sư và kiến trúc sư đều cần khả năng tư duy phân tích, ước tính về chi phí, rủi ro và đảm bảo thời hạn thiết kế, thi công. - Kiến trúc sư và kỹ sư xây dựng đều yêu cầu phải có kỹ năng lãnh đạo, quản lý, giám sát các hợp đồng xây dựng và quá trình xây dựng. | |
Khác nhau | Kỹ năng cơ bản: - Kỹ sư xây dựng chủ yếu quản lý các dự án bao gồm các cơ sở hạ tầng giao thông, hệ thống thủy điện, nhà ở… - Kỹ sư xây dựng tham gia sâu vào các giai đoạn trước khi xây dựng, trực tiếp giám sát các giai đoạn của quá trình xây dựng. - Kỹ sư xây dựng giám sát các đối tượng công nhân viên gồm các quản lý xây dựng, kiến trúc sư, kỹ sư cơ khí. | Kỹ năng cơ bản: - Kiến trúc sư chủ yếu thực hiện việc thiết kế tập trung vào nhà ở, tòa nhà trung tâm thương mại… - Kiến trúc sư dành phần lớn thời gian làm việc trong văn phòng, phân chia thời gian giữa công việc bàn giấy với giám sát trực tiếp tại công trường. |
Kỹ năng cần thiết: - Khả năng kỹ thuật: Có hiểu biết về vật lý, toán học và khả năng sử dụng phần mềm thiết kế chuyên dụng. - Hầu hết kỹ sư xây dựng đều cần thành thạo phần mềm lập lịch trình. - Kỹ năng giao tiếp: Các kỹ sư xây dựng cần làm việc với các đội xây dựng để phân công và bàn giao công việc. Có kỹ năng giao tiếp tốt là yêu cầu tất yếu. - Quản lý dự án gồm lập kế hoạch, liệt kê vật tư, theo dõi hậu cần là cần thiết với các kỹ sư xây dựng. - Thiết kế, triển khai: Các kỹ sư xây dựng cần thiết kế toàn bộ hệ thống, quy hoạch, từ đó chỉ đạo, triển khai và chịu trách nhiệm đến lúc nghiệm thu công trình. | Kỹ năng yêu cầu: - Kỹ năng thiết kế là điều cần thiết của bất kỳ kiến trúc sư nào bao gồm cả khả năng vẽ tay và thiết kế trên máy tính. - Toán học nâng cao là yêu cầu cần thiết để kiến trúc sư tính toán các thông tin về ứng suất, sức căng, trọng lượng, các chi tiết thẩm mỹ phục vụ tính thẩm mỹ, phong cách của tòa nhà. - Kỹ năng công nghệ: Một kiến trúc sư chắc chắn cần sử dụng các bộ thiết kế có hỗ trợ của máy tính (CAD), phần mềm xây dựng mô hình thông tin (BIM). |
8. Cơ hội việc làm và những khó khăn đối với kỹ sư xây dựng
Việt Nam là nước có nền kinh tế đang phát triển, kéo theo đó công cuộc xây dựng cơ sở hạ tầng vô cùng quan trọng. Hiện nay, các dự án và công trình "mọc" lên ngày càng nhiều, vì vậy ngành xây dựng đang giữ vai trò chủ đạo.
Cơ hội việc làm của kỹ sư xây dựng
So với các ngành nghề khác, vị trí kỹ sư xây dựng thu hút nguồn nhân lực lớn và vẫn đang trên đà tăng trưởng. Hơn thế, đây cũng là công việc tiềm năng với các ứng viên vì mức thu nhập cao, ổn định. Sau khi tốt nghiệp ra trường, kỹ sư xây dựng có thể làm việc ở nhiều mảng khác nhau tùy thuộc vào sở thích.
Đặc biệt, nước ta đang đầu tư các dự án xây dựng lớn như cao tốc, cầu, cảng biển, sân bay, khu công nghiệp, nhà ở và các công trình dân dụng, kéo theo nhu cầu tuyển dụng kỹ sư xây dựng ngày càng tăng cao. Các công ty xây dựng lớn trong nước như Coteccons, Hòa Bình, Vinaconex tạo ra nhiều cơ hội việc làm cho các ứng viên làm việc ở nhiều lĩnh vực như thiết kế, thi công, giám sát, quản lý dự án.
Trong bối cảnh hội nhập quốc tế, các kỹ sư xây dựng có thể tham gia vào các dự án quốc tế, làm việc tại các công ty xây dựng đa quốc gia, mở ra cơ hội nghề nghiệp lớn. Với sự phát triển liên tục của ngành và nhu cầu xây dựng không ngừng, nghề kỹ sư xây dựng hứa hẹn sẽ mang lại nhiều cơ hội thăng tiến và phát triển nghề nghiệp bền vững trong tương lai.

Khó khăn của nghề kỹ sư xây dựng
Bên cạnh những cơ hội tiềm năng, nghề kỹ sư xây dựng cũng có những khó khăn nhất định. Bạn phải thường xuyên di chuyển theo công trình nên chuyện xa nhà là tất yếu. Hơn thế, thời gian công tác phụ thuộc vào tiến độ công trình có khi tính theo tháng, năm.
Ngoài ra, môi trường làm việc của các kỹ sư xây dựng thường khắc nghiệt bởi bụi bặm, tiếng ồn, thời tiết mưa gió, nắng gắt, làm ảnh hưởng tới sức khỏe. Bạn cũng phải chịu áp lực lớn vì khối lượng công việc lớn khiến bản thân có thể gặp căng thẳng, stress.
Công việc của các kỹ sư xây dựng thường xuyên phải gặp gỡ và trao đổi với chủ đầu tư, giám sát viên, đến các kỹ sư quản lý cấp cao. Nếu không biết cân bằng giữa các bên, bạn có thể gặp sự bất đồng trong công việc khiến tiến độ làm việc trở nên khó khăn hơn.
Tóm lại, trước nhu cầu phát triển hạ tầng ngày càng mạnh mẽ ở cả khu vực đô thị lẫn nông thôn, ngành kỹ sư xây dựng ngày càng có nhiều tiềm năng với đa dạng cơ hội việc làm. Công việc này có thể giúp các ứng viên có thu nhập ổn định nhưng cũng có không ít khó khăn vì thường xuyên phải xa nhà và chịu áp lực công việc. Nếu muốn thử sức tìm việc làm xây dựng, bạn có thể truy cập Job3s.com.vn để cập nhật thông tin mới nhất nhé.