Kiến trúc cảnh quan là gì? Mức lương & Cơ hội nghề nghiệp

1. Kiến trúc cảnh quan là gì?

Kiến trúc cảnh quan (Landscape Architecture) là ngành chuyên nghiên cứu, thiết kế và tổ chức không gian mang giá trị thẩm mỹ, văn hoá theo yêu cầu. Bên cạnh thiết kế kiến trúc, ngành này còn quy hoạch và tạo ra giá trị cho không gian mang yếu tố hài hoà với thiên nhiên.

Frederick Law Olmsted được xem là người đặt nền móng cho chuyên ngành kiến trúc cảnh quan. Thuật ngữ “Landscape Architecture” được sử dụng trong giai đoạn ông thiết kế công viên trung tâm ở Mỹ vào giữa thế kỷ 19. Đây là bước ngoặt lớn, đánh dấu sự hình thành một ngành chuyên biệt kết hợp giữa nghệ thuật thiết kế và khoa học công nghệ để tạo ra không gian sống hòa hợp với môi trường tự nhiên.

Kiến trúc cảnh quan bao gồm 3 lĩnh vực chính là quy hoạch, thiết kế và quản lý không gian đô thị. Ngành này không chỉ đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển các không gian bền vững mà còn giúp đảm bảo sự cân bằng giữa phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường.

2. Vai trò của kiến trúc cảnh quan

Kiến trúc cảnh quan có vai trò quan trọng trong việc tạo không gian thân thiện, thoải mái và nâng cao chất lượng cuộc sống. Bên cạnh đó, ngành này còn đóng góp vào việc cải thiện chất lượng môi trường, thúc đẩy sự phát triển kinh tế và nâng cao đời sống xã hội cụ thể như sau:

Lợi ích với môi trường

Kiến trúc cảnh quan có vai trò quan trọng đặc biệt đối với việc bảo tồn các hệ sinh thái và đa dạng sinh học. Các công trình cảnh quan nhân tạo kết hợp với môi trường tự nhiên giúp nâng cao chất lượng cuộc sống. Đồng thời các giải pháp như công trình xanh góp phần cải thiện chất lượng không khí, giảm thiểu ô nhiễm môi trường hiệu quả.

Lợi ích với xã hội

Thiết kế cảnh quan mang đến không gian sống lý tưởng, hòa hợp với thiên nhiên, góp phần cải thiện sức khỏe cộng đồng. Không gian công cộng như công viên, vườn hoa là nơi người dân có thể rèn luyện sức khỏe, giảm căng thẳng và thư giãn tinh thần.

Hơn nữa, việc tích hợp các yếu tố văn hoá, lịch sử vào kiến trúc cảnh quan cũng góp phần giữ gìn và phát huy giá trị văn hoá địa phương, mang dấu ấn đặc trưng của từng khu vực.

Lợi ích với kinh tế

Hiện nay, việc ứng dụng các tiến bộ của khoa học, kỹ thuật để tạo ra năng lượng từ tự nhiên trong cảnh quan môi trường giúp giảm lượng điện tiêu thụ, giảm chi phí phát sinh và thúc đẩy ngành kinh tế phát triển. Tại công viên, quảng trường, khu du lịch sinh thái được thiết kế cảnh quan bài bản có thể trở thành điểm đến hấp dẫn, thúc đẩy nhu cầu thương mại và du lịch.

3. Phân loại kiến trúc cảnh quan

Kiến trúc cảnh quan là sự kết hợp giữa nghệ thuật, khoa học để thiết kế không gian, môi trường sống hài hoà giữa con người và thiên nhiên. Để áp dụng các giải pháp thiết kế phù hợp, kiến trúc cảnh quan được chia thành 3 loại như sau:

• Cảnh quan tự nhiên: Cảnh quan tự nhiên là những yếu tố thiên nhiên không chịu sự tác động của con người như cây xanh, cảnh vật, sinh vật, khí hậu. Những yếu tố này là nền tảng cho môi trường sống vừa cung cấp tài nguyên cho thiết kế kiến trúc. Mục tiêu quan trọng trong cảnh quan tự nhiên là bảo tồn và duy trì cân bằng sinh thái và đa dạng sinh học.

• Cảnh quan nhân tạo: Cảnh quan nhân tạo có sự tác động của con người bao gồm các công trình như công viên, vườn hoa, khu đô thị. Kiến trúc cảnh quan nhân tạo có sự kết hợp hài hoà giữa yếu tố tự nhiên và nhân tạo. Đây là không gian được thiết kế tiện nghi, bền vững để phục vụ cho nhu cầu sinh hoạt, giải trí của cộng đồng.

• Cảnh quan vùng văn hóa: Cảnh quan vùng hoá bao gồm cảnh quan bảo tồn vườn quốc gia, cảnh quan đô thị, cảnh quan công nghiệp và điểm dân cư. Việc thiết kế và quản lý cảnh quan vùng văn hóa để đáp ứng nhu cầu phát triển hiện đại của cộng đồng nhưng phải tôn trọng và bảo tồn các giá trị văn hóa.

4. Ngành kiến trúc cảnh quan học gì?

Để giúp sinh viên dễ dàng hội nhập thị trường lao động, bên cạnh cung cấp kiến thức chuyên môn sâu rộng, chương trình đào tạo ngành kiến trúc cảnh quan còn trang bị các kỹ năng bổ trợ cần thiết như:

4.1. Kiến thức chuyên môn

Tại các trường đại học có đào tạo ngành kiến trúc cảnh quan, sinh viên sẽ được học các kiến thức cơ bản về khoa học tự nhiên, văn hoá và xã hội; khoa học chính trị và pháp luật; Kiến thức về sinh thái cảnh quan, sinh vật, con người, địa lý cảnh quan và môi trường; Kiến thức về đồ họa và ứng dụng công nghệ phần mềm vào kiến trúc cảnh quan.

Bên cạnh đó, sinh viên sẽ được học các kiến thức chuyên sâu về thiết kế kiến trúc cảnh quan, các hệ thống kỹ thuật, vật liệu và công nghệ mới trong xây dựng các công trình cảnh quan.

Khi học chuyên ngành này, sinh viên cũng cần nắm rõ các quy định về hành nghề kiến trúc trong nước và quốc tế; Thường xuyên tham gia các chương trình phát triển nghề nghiệp để nâng cao trình độ chuyên môn và kỹ năng cần thiết.

4.2. Kiến thức bổ trợ công việc

Bên cạnh kiến thức chuyên môn, sinh viên cần trang bị thêm các kỹ năng mềm và kiến thức bổ trợ quan trọng. Trong đó kỹ năng giao tiếp, làm việc nhóm giúp sinh viên có thể phối hợp làm việc hiệu quả cao. Kỹ năng tổng hợp nhằm giải quyết vấn đề phức tạp về môi trường, sinh thái. Kỹ năng chuyên sâu trong việc lên ý tưởng, triển khai và vận hành trong thiết kế cảnh quan.

Ngoài ra, việc sử dụng thành thạo các phần mềm thiết kế là yếu tố quan trọng để thể hiện ý tưởng và tăng cường hiệu suất công việc.

5. Học kiến trúc cảnh quan ra làm gì?

Hiện nay, nhu cầu xây dựng và phát triển cơ sở hạ tầng, cảnh quan tăng cao. Đặc biệt xu hướng kiến trúc với yếu tố sáng tạo, thẩm mỹ và tiện nghi đang được nhiều người quan tâm. Vì vậy, nhu cầu tuyển dụng của ngành kiến trúc cảnh quan dự kiến sẽ tăng cao trong tương lai. Sau khi tốt nghiệp, sinh viên có cơ hội phát triển trong ngành tại nhiều vị trí như:

5.1. Nhân viên thiết kế cảnh quan

Nhân viên thiết kế cảnh quan là người chịu trách nhiệm thiết kế và phối cảnh chi tiết cho công trình cảnh quan. Họ làm việc chính với kiến trúc sư để phát triển thêm ý tưởng. Công việc này yêu cầu sử dụng thành thạo các phần mềm như AutoCAD, Photoshop và SketChup.

5.2. Kiến trúc sư cảnh quan

Kiến trúc sư cảnh quan là người lên ý tưởng, thiết kế và giám sát các dự án cảnh quan. Họ có thể làm việc với nhiều chuyên gia khác như kỹ sư xây dựng, nhà sinh thái để đảm bảo chất lượng dự án. Công việc yêu cầu kiến thức chuyên môn sâu rộng về kiến trúc và môi trường.

5.3. Quản lý cảnh quan

Quản lý cảnh quan có nhiệm cụ duy trì, cải thiện không gian trong khu vực đô thị hoặc du lịch. Vị trí này có nhiệm vụ lập kế hoạch, quản lý và giải quyết các vấn đề khi gặp sự cố. Nhân viên quản lý cảnh quan có thể làm việc tại các công ty dịch vụ cảnh quan, các khu nghỉ dưỡng.

5.4. Kỹ sư xây dựng

Kỹ sư xây dựng chịu trách nhiệm chính trong việc thi công dự án. Họ sẽ có mặt tại công trường để giám sát quá trình thi công, đảm bảo thực hiện thiết kế đúng kỹ thuật và an toàn. Công việc yêu cầu kỹ sư có kiến thức chuyên sâu về các kỹ thuật xây dựng và quản lý dự án.

6. Mức lương của ngành kiến trúc cảnh quan

So với một số ngành nghề khác thì kiến trúc cảnh quan có mức lương khá cao, trung bình từ 10.000.000 - 20.000.000 VNĐ/tháng. Người có nhiều kinh nghiệm sẽ có mức lương cao hơn, cụ thể:

Mức lương theo kinh nghiệm

Mức lương theo vị trí

Lưu ý: Mức lương của ngành kiến trúc cảnh quan phụ thuộc nhiều vào kinh nghiệm, năng lực và nơi làm việc. Người tích lũy được nhiều kinh nghiệm, làm việc nhiều năm trong nghề sẽ có mức lương cao hơn so với sinh viên mới ra trường.

Bên cạnh đó, việc không ngừng nâng cao kỹ năng chuyên môn và rèn luyện kỹ năng cần thiết sẽ giúp kỹ sư kiến trúc cảnh quan sớm đạt được mức lương như mong đợi.

7. Tố chất cần có của người học ngành kiến trúc cảnh quan

Ngành kiến trúc cảnh quan hoạt động trong phạm vi rộng với nhiều lĩnh vực khác nhau, vì vậy sinh viên khi theo học ngành này cần sở hữu một số tố chất và kỹ năng quan trọng như:

• Kỹ năng phân tích:

Kỹ năng phân tích giúp kiến trúc sư cảnh quan hiểu rõ về các yếu tố môi trường, xã hội, kinh tế ảnh hưởng đến công trình dự án. Từ đó tính toán, đo đạc, tìm kiếm vật liệu phù hợp với công trình. Để có được kỹ năng phân tích đúng, đòi hỏi kỹ sư phải giỏi toán, lý, đặc biệt thường xuyên rèn luyện để tích lũy thêm kinh nghiệm.

• Kỹ năng giao tiếp:

Kỹ năng giao tiếp giúp kỹ sư kiến trúc cảnh quan có thể để trình bày ý tưởng thiết kế và thuyết phục khách hàng. Bên cạnh đó, để quá trình thực hiện dự án diễn ra thuận lợi, đạt hiệu quả cao, kiến trúc sư cảnh quan phải phối hợp nhiều bộ phận khác nhau nên kỹ năng làm việc nhóm cũng đặc biệt quan trọng.

• Khả năng sáng tạo:

Khả năng sáng tạo giúp kiến trúc sư cảnh quan dễ dàng lên ý tưởng và thiết kế những công trình độc đáo, đáp ứng được yêu cầu khách hàng. Sự sáng tạo phải dựa trên nền tảng công trình cũ nhưng vẫn giữ được những giá trị tinh thần và nghệ thuật. Vì vậy, các kiến trúc sư phải có khả năng tưởng tượng liên tục để đưa ra được bản thiết kế hoàn chỉnh nhất.

• Tư duy trực quan:

Tư duy trực quan là kỹ năng vô cùng cần thiết giúp kiến trúc sư lên ý tưởng và đưa ra kế hoạch thiết kế một cách rõ ràng. Từ bản vẽ đến thực tế phải được tính toán kích thước phù hợp, đảm bảo tính khả thi và thẩm mỹ của công trình.

• Kỹ năng về công nghệ:

Ứng viên khi ứng tuyển vào kiến trúc cảnh quan cần thành thạo các phần mềm thiết kế và công nghệ thông tin. Đây là yếu tố quan trọng giúp kỹ sư dễ dàng thể hiện ý tưởng và tăng cường hiệu quả khi làm việc.

8. Sự khác nhau giữa kiến trúc cảnh quan và thiết kế cảnh quan

Kiến trúc cảnh quan và thiết kế cảnh quan là hai khái niệm có mối liên hệ mật thiết với nhau. Tuy nhiên giữa chúng có sự khác biệt về phạm vi, mục tiêu và lĩnh vực áp dụng, cụ thể:

9. Trường đào tạo ngành kiến trúc uy tín tại Việt Nam hiện nay

Kiến trúc cảnh quan là ngành học tiềm năng với cơ hội nghề nghiệp rộng mở. Hiện nay nhiều trường đại học Việt Nam đào tạo chuyên ngành kiến trúc cảnh quan với chương trình chất lượng, đội ngũ giảng viên giàu kinh nghiệm, cung cấp cho sinh viên kiến thức từ cơ bản đến chuyên sâu như:

Đại học Kiến trúc Hà Nội là một trong những ngôi trường đào tạo chuyên ngành kiến trúc cảnh quan uy tín, chất lượng

Việc làm kiến trúc sư cảnh quan không chỉ mang lại mức thu nhập hấp dẫn mà còn mở ra nhiều cơ hội phát triển nghề nghiệp. Để có mức lương như mong đợi, kiến trúc sư cần phải có tố chất, đồng thời liên tục phát triển bản thân, nâng cao trình độ và tích lũy thêm nhiều kinh nghiệm. Nếu có nhu cầu tìm việc làm kiến trúc sư, bạn có thể truy cập ngay vào Job3s, hàng nghìn công việc với mức lương hấp dẫn đang chờ đón