Ngành điện tử là gì? Tương lai và cơ hội việc làm của ngành điện tử

1. Định nghĩa ngành điện tử

Ngành điện tử là một ngành kỹ thuật điện sử dụng những phần tử điện phi tuyến, hoạt động tích cực ví như các linh kiện bán dẫn để thiết kế mạch điện, thiết bị, vi xử lý, vi điều khiển và một số hệ thống điện tử khác. Kỹ thuật điện tử cũng thiết kế những phần tử điện thụ động, dựa trên bảng mạch in.

Ngành kỹ thuật điện tử có nhiều điểm khác biệt so với ngành công nghệ thông tin. Công nghệ thông tin sẽ tập trung đào tạo phần mềm, giải pháp ví dụ như hệ thống thông tin, mạng máy tính, kỹ thuật phần mềm và mạng truyền thông. Trong khi đó, ngành kỹ thuật điện tử tập trung vào mạnh về phần cứng và phần xử lý tín hiệu của hệ thống.

Ngoài ra, lĩnh vực chính đào tạo của kỹ thuật điện tử là điện tử công nghiệp, điện tử tin học, điện tử hàng không, điện tử y sinh, điện tử điện lạnh, kỹ thuật truyền thông tin. Đây là ngành sử dụng các công nghệ tiên tiến nhằm tạo nên các thiết bị giúp lưu trữ, truyền thông tin đi giữa những tổ chức và cá nhân.

2. Lịch sử phát triển ngành điện tử

Ngành điện tử có nhiều lịch sử phát triển vì được áp dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực, từ viễn thông đến máy tính và thiết bị điện tử gia dụng. Chi tiết một số cột mốc lịch sử quan trọng của ngành điện tử:

• Năm 1904, nhà khoa học người Anh John Ambrose Fleming đã phát minh ra khuếch đại Fleming, cơ chế được sử dụng rộng rãi trong mạch điện tử.
• Năm 1947, nhà vật lý người Mỹ John Bardeen, Walter Brattain, William Shockley đã phát minh ra transistor tại Bell Labs, New Jersey. Đây cũng là một trong các phát minh quan trọng nhất thế kỷ 20, đánh dấu sự thay đổi về công nghệ điện tử.
• Năm 1958, Jack Kilby của Texas Instruments đã phát minh ra vi mạch tích hợp, một kỹ thuật cho phép hàng trăm, hàng ngàn transistor tích hợp trên cùng một chip silic.
• Năm 1965, Gordon Moore của Intel đã đưa ra dự đoán số lượng transistor trên một chip tăng gấp đôi từ 18 tháng đến 2 năm. Đây được biết đến như "định luật Moore", đã trở thành dấu mốc quan trọng trong lịch sử phát triển ngành điện tử.
• Năm 1971, Intel sản xuất bộ xử lý 4004 đầu tiên, một trong những vi mạch tích hợp đầu tiên được tiêu thụ lên tới hàng triệu trong thiết bị điện tử.
• Từ năm 1980 đến những năm 2000, ngành công nghiệp điện tử ngày càng phát triển với tốc độ nhanh chóng cùng sự ra đời của máy tính cá nhân, máy tính xách tay và đầu đĩa CD, điện thoại di động cùng nhiều thiết bị giải trí khác.

3. Các thành phần chính của ngành điện tử

Hệ thống điện tử bao gồm các thành phần ví dụ như vi mạch điện tử, thiết bị điện tử, linh kiện điện tử và có thể là các mạch điện tử phức tạp hơn ví như hệ thống điều khiển tự động.

Để vận hành hệ thống điện tử cần chắc chắn những thành phần điện tử phải hoạt động một cách chính xác, tin cậy, hiệu quả. Vì thế, quá trình này bao gồm các giám sát viên, điều khiển, sửa chữa và bảo trì các thành phần để đảm bảo hệ thống có thể hoạt động ổn định, đáp ứng được các yêu cầu được đưa ra.

Trong khi đó, hệ thống cơ khí lại hoàn toàn khác biệt so với hệ thống điện tử. Cơ khí là một ngành khoa học kỹ thuật có liên quan đến chế tạo, vận hành và thiết kế, bảo trì những hệ thống có trong cơ học. Đây là ngành được ứng dụng nhiều trong đời sống xã hội hiện nay. Nó có vai trò quan trọng trong việc phát triển kinh tế.

Ngành cơ khí bao gồm nhiều lĩnh vực ví như: thiết kế, chế tạo máy móc, kỹ thuật ô tô, kỹ thuật điện tử, kỹ thuật hàng không, kỹ thuật nhiệt, kỹ thuật cung cấp năng lượng cùng nhiều lĩnh vực khác.

4. Ứng dụng thực tế của ngành điện tử

Trước xu hướng công nghiệp hóa – hiện đại hóa, ngành điện tử có nhiều cơ hội phát triển. Hiện nay, kỹ thuật điện tử đang thống lĩnh trên mọi mặt trận sản xuất, đời sống. Ứng dụng hiện tại của ngành phát triển rộng rãi với nhiều vai trò khác nhau. Chi tiết dưới đây:

4.1. Ứng dụng trong điện tử tiêu dùng

Trong ngành điện tử, điện tử tiêu dùng là một lĩnh vực lớn, bao gồm các sản phẩm ví như TV, smartphone, máy tính và một số thiết bị gia dụng thông minh. Đây là ngành không ngừng phát triển cùng với sự ra đời của công nghệ mới, nhằm đáp ứng nhu cầu cao của người tiêu dùng.

Hiện nay, các công ty trong lĩnh vực điện tử tiêu dùng thường nghiên cứu, phát triển những sản phẩm mới nhằm mục đích cải thiện trải nghiệm người dùng. Các doanh nghiệp chú trọng đến việc tối ưu hóa quá trình sản xuất nhằm giảm chi phí, tăng khả năng cạnh tranh, tạo nhiều cơ hội việc làm cho các kỹ sư, những nhà thiết kế, chuyên viên marketing trong ngành.

4.2. Ứng dụng trong điện tử công nghiệp

Ngành điện tử càng thể hiện rõ ứng dụng trong điện công nghiệp trong sản xuất, truyền tải, phân phối năng lượng điện cho nhà máy, xí nghiệp, cơ sở sản xuất. Đây là ngành đóng vai trò quan trọng trong việc đảm bảo các hoạt động sao cho ổn định của những thiết bị, máy móc trong quá trình sản xuất.

Hiện nay, các kỹ sư điện công nghiệp thường xuyên làm việc trong quá trình thiết kế, lắp đặt các hệ thống điện, bảo trì, sửa chữa các thiết bị điện và quản lý các dự án có liên quan đến điện. Nhu cầu nhân lực trong lĩnh vực này vẫn đang gia tăng do sự phát triển của ngành công nghiệp cùng yêu cầu sử dụng năng lượng điện ngày càng cao.

4.3. Ứng dụng ngành điện tử trong y tế

Ứng dụng của ngành điện tử trong y tế được thể hiện trong việc sử dụng nhiều công nghệ cơ điện tử như một số loại thiết bị cắt lớp, thiết bị thí nghiệm về gen, nhân bản phôi cùng một số loại máy chiếu tia chụp ví dụ như: X, laser, coban, thiết bị mổ nội soi…

4.4. Ứng dụng ngành điện tử trong tự động hóa, truyền thông

Hệ thống tự động hóa đang rất phát triển ở ngành điện điện tử, bao gồm việc sử dụng công nghệ tự động hóa quy trình sản xuất, từ đó giúp tiết kiệm thời gian, chi phí. Hệ thống tự động hóa hay được áp dụng trong những nhà máy sản xuất, các kho bãi và cơ sở dịch vụ.

Ngành điện điện tử thể hiện rõ đối với công nghệ thông tin và truyền thông. Cụ thể, nó bao gồm việc phát triển, quản lý hệ thống mạng, các phần mềm và thiết bị truyền thông. Ngành công nghệ thông tin và truyền thông cũng hỗ trợ cho các lĩnh vực khác nhau, tạo cơ hội việc làm cho chuyên gia trong lĩnh vực này.

5. Tương lai và cơ hội việc làm ngành điện tử

Ngành điện tử là lĩnh vực có tốc độ phát triển mạnh mẽ, đóng vai trò quan trọng với nền kinh tế hiện đại. Đặc biệt, đây cũng là lĩnh vực có nhiều cơ hội việc làm.

5.1. Tương lai ngành điện tử

Hiện nay, thị trường nội địa trở thành cơ hội lớn cho ngành điện tử. Sự gia tăng nhu cầu của các sản phẩm điện tử tiêu dùng, công nghiệp giúp các doanh nghiệp có thể tận dụng xu hướng để mở rộng thị trường, tăng doanh thu. Dự kiến ngành điện tử sẽ ngày càng phát triển trong 10 năm tới và vượt xa hơn ngành tự động hóa.

Ngoài ra, việc hợp tác quốc tế trong quá trình nghiên cứu, phát triển đang trở thành xu hướng quan trọng đối với ngành điện tử. Doanh nghiệp có thể tìm kiếm cơ hội hợp tác với những tổ chức nghiên cứu, các trường đại học, công ty chuyên biệt để chia sẻ kiến thức, tài nguyên.

Thị trường lao động ngành điện tử đang có nhiều biến động tích cực. Nhu cầu về nhân lực gia tăng do sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, các ngành công nghiệp liên quan. Các công ty đang tìm kiếm kỹ sư có trình độ cao và kinh nghiệm nhằm đáp ứng nhu cầu sản xuất, phát triển.

Hiện nay, nhu cầu tuyển dụng cho thấy sự chuyển mình từ các công việc truyền thống đến những vị trí liên quan đến công nghệ mới ví dụ như trí tuệ nhân tạo, IoT, tự động hóa. Điều này mở ra những cơ hội việc làm cho ai có khả năng thích nghi, cập nhật các kiến thức mới.

5.2. Cơ hội việc làm ngành điện tử

Ngành điện tử hiện có nhiều cơ hội việc làm cho những sinh viên mới tốt nghiệp ra trường. Bạn có thể thử sức với các vị trí như kỹ sư điện tử, kỹ sư thiết kế mạch, kỹ sư nghiên cứu và phát triển. Chi tiết dưới đây:

Kỹ sư điện tử

Kỹ sư điện tử là vị trí quan trọng nhất trong ngành điện tử. Công việc của những người này là chịu trách nhiệm thiết kế, phát triển, kiểm tra các thiết bị điện tử có thể là từ các mạch điện đơn giản đến những hệ thống phức tạp. Mức lương của vị trí kỹ sư điện tử thường dao động từ 15,000,000 - 18,000,000 VNĐ/tháng.

Yêu cầu công việc:

• Có kiến thức về lý thuyết điện, điện tử, lập trình, thiết kế mạch.
• Có khả năng làm việc nhóm, giao tiếp và phối hợp với các đồng nghiệp.
• Cập nhật các kiến thức mới nhằm theo kịp sự phát triển nhanh chóng của công nghệ.

Kỹ sư thiết kế mạch

Kỹ sư thiết kế mạch là những chuyên gia có nhiệm vụ thiết kế, phát triển, kiểm tra những mạch điện tử tích hợp trên những chip bán dẫn. Các doanh nghiệp sẵn sàng chi mức lương 15,000,000 - 60,000,000 VNĐ/tháng cho các ứng viên vị trí này.

Yêu cầu công việc:

• Thiết kế mạch điện tử cho những thiết bị UPS, DC convert… tích hợp trên Real-time monitoring.
• Phân tích các hoạt động, phân tích lỗi, đánh giá ưu nhược điểm của mạch điện.
• Cải tiến điện tử cho những thiết bị UPS, DC convert… và tích hợp Real-time monitoring.

Kỹ sư nghiên cứu và phát triển

Kỹ sư nghiên cứu và phát triển là những người có nhiệm vụ phát triển các sản phẩm mới, từ những ý tưởng ban đầu cho đến các sản phẩm hoàn chỉnh. Những người làm công việc này cần có khả năng sáng tạo, tư duy phản biện, kỹ năng lập trình. Với mức lương từ 20,000,000 - 30,000,000 VNĐ/tháng, các nhà tuyển dụng luôn yêu cầu nhân viên vị trí này có kiến thức chuyên môn cao và nhiều năm kinh nghiệm.

Yêu cầu công việc:

• Nắm vững công nghệ mới, cập nhật xu hướng thị trường.
• Thiết kế, phát triển các sản phẩm điện tử.
• Xây dựng các tài liệu thiết kế, tiêu chí kỹ thuật cho board mạch sản phẩm.
• Có khả năng làm việc nhóm, giao tiếp với các bên có liên quan.

6. Những kỹ năng cần thiết để làm việc trong ngành điện tử

Ngành điện tử đang có nhiều tiềm năng phát triển với nhiều vị trí việc làm với mức lương hấp dẫn. Dưới đây là những yêu cầu kỹ năng cần có của một nhân viên làm việc trong lĩnh vực này.

Yêu cầu chuyên môn:

• Bằng cấp từ cao đẳng trở lên trong các lĩnh vực liên quan có thể là kỹ thuật điện, điện tử, tự động hóa, công nghệ thông tin.
• Có chứng chỉ chuyên môn, các khóa đào tạo bổ sung nâng cao kỹ năng.
• Có ít nhất 1 năm kinh nghiệm trong vị trí tương đương.
• Có kiến thức nền tảng vững vàng về lý thuyết điện, điện tử, lập trình, thiết kế mạch điện.
• Biết sử dụng dụng các phần mềm thiết kế, mô phỏng để phát triển sản phẩm.

Kỹ năng mềm:

• Có khả năng phân tích giải quyết vấn đề.
• Có khả năng tư duy phản biện, có thể đưa ra các giải pháp sáng tạo.
• Khả năng giao tiếp, làm việc nhóm để phối hợp với các bên liên quan.
• Kỹ năng quản lý thời gian, hoàn thành công việc nhanh chóng, đúng deadline.

7. Top trường đào tạo ngành điện tử uy tín

Lưu ý: Thông tin trên chỉ có tính chất tham khảo. Bạn có thể truy cập vào website của trường để biết tin tức chính xác nhất.

8. Những khó khăn và thách thức của ngành điện tử

Ngành công nghiệp điện tử nước ta có khá nhiều tiềm năng nhưng vẫn phải đối diện với những thách thức. Những khó khăn nếu không khắc phục, sẽ khiến ngành này khó có thể phát triển bền vững, nắm bắt các cơ hội lớn trong tương lai.

• Yêu cầu cập nhật công nghệ mới, cạnh tranh thị trường

Thách thức lớn nhất đối với quá trình sản xuất thiết bị điện tử chính là nhịp độ thay đổi quá nhanh chóng. Công nghệ ngày càng phát triển với tốc độ cao. Các công ty liên tục cập nhật những sản phẩm để đi trước các đối thủ cạnh tranh, hạn chế tồn kho. Đây là quá trình tốn kém về thời gian và tiền bạc.

Vì tốc độ thay đổi của sản phẩm quá nhanh chóng nên vòng đời ngắn. các sản phẩm dễ bị lỗi thời, phải được thay thế bằng mẫu mới. Điều này dẫn đến mức độ chất thải công nghiệp, chất thải điện tử cao.

Ngành công nghiệp sản xuất hàng điện tử tiêu dùng có tính cạnh tranh rất cao. Các công ty cần cạnh tranh thị phần với những người mới. Nếu không có sự khác biệt hóa, bạn sẽ không thể nổi bật trên thị trường.

Ngoài ra, mức độ cạnh tranh về giá của ngành điện tử cũng rất cao. Nhiều công ty liên tục phải giảm giá, ảnh hưởng đến tỷ suất và lợi nhuận, biên lợi nhuận.

• Công nghệ IoT, AI, điện tử thông minh

Sự phát triển của công nghệ mới AI và IoT khiến các doanh nghiệp phải đối mặt với các thách thức. Nguyên nhân vì dữ liệu từ xưa đến nay chủ yếu được lưu trữ trên giấy, dữ liệu số rất ít. Trong khi đó, việc xây dựng và đào tạo mô hình AI lại đòi hỏi lượng dữ liệu lớn. Việc thiếu dữ liệu số khiến việc triển khai các giải pháp AI gặp khó khăn. Ngoài ra, chi phí để đầu tư vào các giải pháp AI hiện tại khá cao, trở thành một rào cản lớn đối với các DN sản xuất điện tử trong nước.

Ngoài ra, ngành điện tử còn phải đối diện với nhiều thách thức khác như sự thay đổi sở thích của người tiêu dùng, rủi ro bảo mật dữ liệu. Các sản phẩm điện tử cũng phải đối diện với khâu xử lý cuối cùng sau khi vòng đời sản phẩm kết để tránh gây ô nhiễm môi trường. Ngoài ra, chế độ bảo hành, hỗ trợ sản phẩm điện tử cũng gây tốn kém cho các công ty. Việc thu hồi sản phẩm cũng khiến tổn hại đến danh tiếng của doanh nghiệp.

Nhìn chung, đối với câu hỏi ngành điện tử là gì, bạn có thể hiểu đơn giản ngành điện tử là lĩnh vực thuộc ngành kỹ thuật, chuyên nghiên cứu, ứng dụng thiết bị điện tử, mạch điện, hệ thống điện tử… Đây là lĩnh vực đóng vai trò quan trọng trong đời sống của xã hội hiện đại vì có nhiều ứng dụng thực tế. Ngành điện tử cũng có rất nhiều tiềm năng cùng cơ hội nghề nghiệp trên thị trường. Nếu bạn có mong muốn theo đuổi việc làm điện tử có thể truy cập Job3s.com.vn để cập nhật thông tin nhé.