Ngành điện lạnh là gì? Học điện lạnh ra trường làm gì?

1. Tìm hiểu ngành điện lạnh là gì?

Điện lạnh là thuật ngữ chỉ những thiết bị điện được sử dụng với mục đích điều chỉnh nhiệt độ môi trường trong cuộc sống thường ngày. Các thiết bị điện lạnh có thể bao gồm hệ thống làm mát, làm nóng, điều chỉnh nhiệt độ. Những thiết bị giúp duy trì môi trường sống thoải mái, hiệu quả.

Vai trò của ngành điện lạnh rất quan trọng vì bao gồm các công việc có liên quan đến lắp đặt, sửa chữa, bảo dưỡng các thiết bị điện lạnh trong gia đình hoặc tại các xí nghiệp, công ty. Ngành này không chỉ đáp ứng nhu cầu về làm lạnh, bảo quản thực phẩm mà còn ảnh hưởng rất lớn tới sự phát triển của nền công nghiệp, cuộc sống hiện đại.

Ngành điện lạnh đã cách mạng hóa cách con người sống, đảm bảo sức khỏe cũng như năng suất và chất lượng cuộc sống nói chung. Các hệ thống làm mát giúp tạo ra môi trường trong nhà thoải mái, bảo quản thực phẩm, thuốc men, các sản phẩm nhạy cảm với nhiệt độ.

2. Các lĩnh vực việc làm ngành điện lạnh

Ngành điện lạnh hiện đang có rất nhiều tiềm năng phát triển với nhiều lĩnh vực việc làm phù hợp với các bạn sinh viên tốt nghiệp chuyên ngành này. Dưới đây là chi tiết:

Hệ thống điều hòa không khí

Hệ thống điều hòa không khí bao gồm các thiết bị kiểm soát nhiệt độ, độ ẩm trong không gian kín. Hệ thống này cũng có thể kiểm soát áp lực và xử lý các mức nhiệt độ, độ ẩm không khí trong phòng.

Ứng dụng của hệ thống điều hòa không khí:

• Điều hòa nhiệt độ.
• Điều hòa độ ẩm.
• Lưu thông tuần hoàn không khí.
• Lọc bụi, khí độc gây hại cho con người, hàng hóa.

Hệ thống làm lạnh công nghiệp

Hệ thống lạnh công nghiệp là tập hợp thiết bị được thiết kế, lắp đặt với mục đích tạo ra môi trường lạnh công suất lớn, nhằm phục vụ các yêu cầu cụ thể trong ngành công nghiệp lạnh, thương mại. Hệ thống này hoạt động dựa trên nguyên lý về trao đổi nhiệt, sử dụng môi chất lạnh nhằm hấp thụ nhiệt từ môi trường cần làm mát, thải ra môi trường bên ngoài.

Ứng dụng hệ thống lạnh trong công nghiệp:

• Chế biến thực phẩm: Được sử dụng để bảo quản thực phẩm trong kho lạnh, nhà máy chế biến thực phẩm, các siêu thị…
• Dược phẩm: Được sử dụng bảo quản thuốc trong nhà máy sản xuất thuốc, kho hàng…
• Hóa chất: Được sử dụng để làm mát thiết bị, nguyên liệu trong quá trình sản xuất hóa chất.
• Điện tử: Được sử dụng kiểm soát nhiệt độ trong nhà máy sản xuất các linh kiện điện tử.
• Nông nghiệp: Được sử dụng bảo quản nông sản sau khi thu hoạch.
• Trung tâm thương mại: Được sử dụng nhằm mục đích tạo môi trường mát mẻ, thoải mái cho khách hàng.

Thiết bị điện lạnh dân dụng

Thiết bị điện lạnh dân dụng là những thiết bị được sử dụng trong gia đình ví dụ như: máy lạnh, tủ lạnh, lò vi sóng, máy giặt, máy lọc nước nóng… Ứng dụng của những thiết bị này là phục vụ cho mục đích sinh hoạt trong gia đình như nấu nướng, điều hòa không khí, trữ thực phẩm…

3. Ngành điện lạnh ra trường làm gì?

Ngành điện lạnh hiện nay đang rất phát triển với nhiều cơ hội việc làm cho sinh viên thuộc chuyên ngành này. Một số bạn trẻ lựa chọn theo học lĩnh vực thợ điện lạnh để có cơ hội tìm kiếm việc làm khi ra trường.

3.1. Kỹ thuật viên sửa chữa/bảo trì điện lạnh

Kỹ thuật viên sửa chữa/bảo trì điện lạnh là những người thực hiện công việc kiểm tra, sửa chữa, bảo trì các thiết bị điện lạnh trong gia đình, nhà máy, trung tâm thương mại, tòa nhà… Mức lương của những kỹ thuật viên này thường dao động từ 12,000,000 - 16,000,000 VNĐ/tháng.

Yêu cầu công việc:

• Kiểm tra, bảo trì thiết bị điện.
• Sửa chữa những vấn đề hệ thống điện khi có sự cố xảy ra.
• Cài đặt thiết bị mới nâng cao hiệu suất, thay thế các thiết bị cũ.
• Kiểm tra an toàn để đảm bảo hệ thống an toàn khi sử dụng.
• Lên kế hoạch bảo trì các hệ thống, thiết bị đúng thời gian.
• Quản lý, sử dụng công cụ, thiết bị bảo trì trong quá trình làm việc.

3.2. Kỹ sư điện lạnh

Việc làm kỹ sư điện lạnh là những người chịu trách nhiệm thiết kế, lắp đặt và xử lý các sự cố phát sinh, sau đó bảo trì, bảo dưỡng hệ thống làm lạnh trong nhà riêng, công ty hay các công trình… Công việc của một kỹ sư điện lạnh yêu cầu phải có chuyên môn, tay nghề cao. Những người làm vị trí này có mức lương dao động từ 7,000,000 - 15,000,000 VNĐ/tháng tùy thuộc vào trình độ, kinh nghiệm và quy mô công ty.

Yêu cầu công việc:

• Khảo sát hiện trường, tính toán, thiết kế hệ thống thông gió, điều hòa không khí.
• Bóc tách khối lượng công trình và làm dự toán.
• Lập bản vẽ thi công, bản vẽ hoàn công.
• Lên kế hoạch thi công như thời gian, nhân lực và nhà cung cấp vật tư.
• Triển khai và giám sát lắp đặt hệ thống điện lạnh theo thiết kế.
• Chịu trách nhiệm về tiến độ công trình.
• Làm hồ sơ nghiệm thu, bàn giao công trình.
• Xử lý các sự cố công trình đã thi công.
• Đưa ra phương pháp giải quyết sự cố, thống nhất phương án.

3.3. Quản lý dự án

Quản lý dự án ngành điện lạnh là những người thực hiện công việc quản lý, giám sát thiết kế thi công các công trình dự án điện lạnh. Với mức lương dao động từ 20,000,000 - 30,000,000 VNĐ/tháng, các doanh nghiệp hyhi vọng ứng viên có thể đáp ứng các yêu cầu công việc dưới đây:

• Tổ chức tư vấn, khảo sát, báo giá và thiết kế thi công công trình điện lạnh trong nhà xưởng, nhà máy, các khu công nghiệp…
• Xây dựng kế hoạch cho dự án.
• Theo dõi tiến độ công trình thi công.
• Xử lý các vấn đề phát sinh khi có sự cố.
• Điều hành, giám sát thi công công trình điện lạnh.

4. Những khó khăn trong ngành điện lạnh

Hiện nay, ngành sửa chữa điện đang có nhiều tiềm năng với thu nhập hấp dẫn, phù hợp với nhiều bạn trẻ được đào tạo đúng chuyên môn. Tuy nhiên, lĩnh vực ngành nghề này cũng đối mặt với một số khó khăn. Chi tiết dưới đây:

4.1. Nghề điện lạnh có tính chất mùa vụ

Khác với nhiều lĩnh vực khác, nghề điện lạnh có tính chất mùa vụ. Thời điểm thời tiết nắng nóng, thợ sửa chữa điện lạnh như lắp đặt điều hòa, tủ lạnh khá bận rộn với mức thu nhập thời điểm này cao gấp mấy lần ngày thường. Tuy nhiên, thời điểm mùa lạnh, nhu cầu sử dụng thiết bị điện lạnh thấp hơn nên công việc ít hơn, thu nhập có thể không ổn định.

Nhưng, nhiều thiết bị điện lạnh hiện nay như lò vi sóng, bình nóng lạnh, bếp từ được sử dụng trong cả 4 mùa nên việc bảo dưỡng và sửa chữa cũng khá nhiều. Thợ sửa chữa điện lạnh không còn lo lắng về việc có quá ít việc phải làm.

4.2. Vị trí lắp đặt ở nơi cao và nguy hiểm

Công việc của các nhân viên lĩnh vực điện lạnh thường xuyên phải đối diện với nguy hiểm. Vị trí lắp đặt cục nóng điều hòa thường ở các nơi cao, khó tiếp cận. Để thực hiện công việc này, các kỹ thuật viên thường phải leo bờ tường, lan can và đối mặt với trần nhà cao. Chỉ cần một sai sót nhỏ có thể gây nguy hiểm đến tính mạng con người.

Đối với các môi trường làm việc dễ gây tai nạn, kỹ thuật viên cần tuân thủ quy tắc an toàn trong công việc. Họ cần được trang bị đầy đủ các thiết bị bảo hộ, được huấn luyện an toàn để công việc có thể diễn ra thuận lợi, hiệu quả và không gây nguy hiểm.

4.3. Nguồn điện dễ bị rò rỉ

Vấn đề nguồn điện dễ bị rò rỉ gây nguy hiểm cho các kỹ thuật viên điện lạnh là điều thường xuyên xảy ra. Có nhiều trường hợp sau thời gian sử dụng, thiết bị không còn ở trạng thái tốt như ban đầu. Gặp tình huống rò rỉ điện, kỹ thuật viên có thể có nguy cơ tai nạn nghiêm trọng do điện giật. Đặc biệt, với trường hợp làm việc với các thiết bị dùng điện 3 pha hay điều hòa 2 chiều, nguy cơ này càng dễ xảy ra.

4.4. An toàn lao động trong sửa chữa điện lạnh

Trong lĩnh vực điện lạnh, một số kỹ thuật viên thiếu quan tâm hoặc chủ quan trong công việc. Chính sự thiếu ý thức này có thể ảnh hưởng đến hiệu suất công việc thậm chí gây ra hậu quả đáng tiếc vì sự lơ là, chủ quan trong vấn đề an toàn lao động.

Các thiết bị an toàn, bảo hộ lao động có vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khỏe, tính mạng con người. Có đôi lúc các thiết bị này chưa được sử dụng hoặc không tuân thủ đúng quy trình dễ gây nguy hiểm với kỹ thuật viên khi làm việc. Hơn thế, sự phát triển của công nghệ khiến các thiết bị điện lạnh cũng ngày càng được cải tiến, đòi hỏi các kỹ sư điện lạnh cần trang bị thêm kiến thức để đảm bảo an toàn cho bản thân.

5. Triển vọng tương lai của ngành điện lạnh

Ngành điện lạnh đang phát triển mạnh mẽ trong bối cảnh công nghệ hiện đại hóa. Cùng với nhu cầu tuyển dụng, sản xuất gia tăng, cơ hội việc làm lĩnh vực này cũng rất rộng mở. Các lĩnh vực điện lạnh dân dụng, công nghiệp và tự động hóa mang đến các vị trí việc làm cho những người muốn theo đuổi công việc ổn định và lâu dài.

5.1. Xu hướng phát triển ngành điện lạnh

Cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 khiến cho ngành điện lạnh cũng không ngừng thay đổi để bắt kịp với xu hướng hiện đại. Một số thiết bị hiện nay đã được tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT), giúp chúng thông minh hơn, thân thiện với người dùng hơn. Điều hòa không khí giờ có thể tự động điều chỉnh theo nhiệt độ thời tiết và thói quen người dùng. Hay tủ lạnh hiện nay được kết nối với điện thoại thông minh nhằm nhắc nhở người sử dụng khi thực phẩm đã gần hết hạn.

Công nghệ mới cũng thúc đẩy nhu cầu tuyển dụng các nhân sự có trình độ chuyên môn cao. Các doanh nghiệp cần những kỹ sư, kỹ thuật viên có khả năng nắm bắt được công nghệ hiện đại, có hiểu biết về hệ thống tự động hóa, có khả năng bảo trì các thiết bị được tích hợp AI.

5.2. Nhu cầu thị trường trong ngành điện lạnh

Hiện nay, với sự phổ biến của các thiết bị điện lạnh khiến nhu cầu tuyển dụng nhân sự trong ngành này lớn. Những sản phẩm ví dụ như tivi, điều hòa, tủ lạnh, máy giặt… là những sản phẩm thiết yếu trong đời sống. Không dừng lại ở hộ gia đình, những tòa nhà thương mại cũng đầu tư vào hệ thống làm mát, thiết bị điện tử hiện đại, tạo ra cơ hội việc làm ngành điện lạnh cho người lao động.

Ngoài sử dụng trong sản phẩm gia dụng, ngành điện lạnh đóng vai trò rất quan trọng trong ngành sản xuất, dịch vụ. Các hệ thống làm mát quy mô lớn được dùng trong các nhà máy chế biến thực phẩm, các bệnh viện và trung tâm dữ liệu nhằm đảm bảo quá trình vận ảnh ổn định, tiết kiệm được nguồn năng lượng. Vì vậy, các kỹ thuật viên, kỹ sư và chuyên gia trong lĩnh vực điện lạnh luôn rất được săn đón.

Ngoài ra, sự tăng trưởng của ngành logistic, kho vận lạnh khiến nhu cầu nhân lực lĩnh vực này càng cao. Doanh nghiệp chuyên về vận chuyển hàng đông lạnh yêu cầu hệ thống bảo quản lạnh hoạt động tốt, không ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Những người có kiến thức về chuyên sâu về điện lạnh, quản lý hệ thống rất được ưu ái với mức thu nhập cao. Do đó, cơ hội việc làm ngành điện lạnh đang thu hút nhiều lao động trẻ, đặc biệt là các sinh viên mới tốt nghiệp ra trường.

Tóm lại, bài viết trên có thể giúp các bạn tìm hiểu ngành điện lạnh là gì, học điện lạnh ra trường làm gì cùng với tiềm năng phát triển của lĩnh vực này. Đây thực sự là một ngành có nhiều cơ hội việc làm cho các bạn sinh viên đặc biệt là những ai am hiểu về trí tuệ nhân tạo (AI), Internet vạn vật (IoT) có thể phát triển. Nếu muốn tìm kiếm việc làm điện lạnh và hy vọng có mức thu nhập ổn định, bạn truy cập vào Job3s để tìm hiểu thêm chi tiết.