Ngành giáo dục thể chất là gì? Ra trường làm nghề gì?
1. Ngành giáo dục thể chất là ngành gì?
Ngành giáo dục thể chất (Physical education) là ngành học giáo dục giảng dạy về thể chất, vận động, ảnh hưởng tới sự phát triển về thể chất của con người thông qua các môn thể thao.
Ngành giáo dục thể chất đóng vai trò thiết yếu trong việc phát triển toàn diện con người, bao gồm cả thể chất, tinh thần và nhân cách. Đầu tiên, ngành này giúp rèn luyện thể lực, tăng cường sức khỏe, nâng cao sức bền và sự dẻo dai, đồng thời phòng ngừa bệnh tật.
Ngoài ra, giáo dục thể chất còn giúp học sinh, sinh viên hình thành kỹ năng vận động, nâng cao khả năng phối hợp của cơ thể, làm quen với nhiều môn thể thao khác nhau. Hơn thế, giáo dục thể chất còn góp phần nâng cao trí tuệ, cải thiện khả năng tập trung, giảm căng thẳng, tạo ra tinh thần lạc quan của con người
Thông qua các hoạt động thể thao, học sinh được rèn luyện ý chí, kỷ luật, tinh thần đồng đội và sự kiên trì. Giáo dục thể chất cũng góp phần xây dựng lối sống lành mạnh, giúp học sinh tránh xa các tệ nạn xã hội và định hướng nghề nghiệp cho những ai có đam mê và năng khiếu trong lĩnh vực thể thao.
Hiện nay, ngành giáo dục thể chất đang tích cực được đầu tư nhằm đáp ứng nhu cầu đổi mới giáo dục thể chất trong thời kỳ đất nước ở giai đoạn công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Sinh viên theo học ngành giáo dục thể chất không chỉ cần có sức khỏe tốt mà còn phải trau dồi kiến thức, kỹ năng sư phạm và tinh thần trách nhiệm để trở thành những giáo viên, huấn luyện viên giỏi, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục thể chất trong xã hội.
2. Ngành giáo dục thể chất học những gì?
Theo học ngành giáo dục thể chất, sinh viên có thể được đào tạo từ những kiến thức đại cương đến các môn thể thao chuyên sâu ví dụ như Thể dục, điền kinh, bóng đá, bóng chuyền, bóng rổ, võ, bơi, cờ, bóng bàn, quần vợt…

Ngoài ra, sinh viên còn được học thêm các môn học liên quan đến con người, sinh lý học, xương cơ hoạt động như thế nào, quá trình trao đổi chất ra sao khi vận động, giải phẫu con người. Bạn phải học khá nhiều thứ liên quan đến cơ thể để hiểu về những chấn thương có thể gặp và tìm cách phòng tránh hay sơ cứu.
Hơn thế, sinh viên theo học ngành giáo dục thể chất còn được trang bị những kiến thức nâng cao lĩnh vực tâm lý, được tham gia tập luyện kỹ năng mềm về xử lý tình huống khi có phát sinh có thể là trong giảng dạy thể dục, trong huấn luyện.
3. Các khối xét tuyển ngành giáo dục thể chất
Là một ngành khá là đặc thù do vậy các khối thi của ngành này thường có môn năng khiếu liên quan đến thể dục thể thao. Vì thế, nếu lựa chọn giáo dục thể chất, bạn phải biết ít nhất là một môn thể thao nào đó.
Hiện nay, ngành giáo dục thể chất chủ yếu xét tuyển theo khối T – là tổ hợp gồm 2 môn văn hóa (từ kỳ thi THPT Quốc gia) và 1 môn năng khiếu thể dục thể thao.
Khối thi | Tổ hợp môn |
T00 | Toán, Sinh, Năng khiếu TDTT |
T01 | Toán, GDCD, NK TDTT |
T02 | Toán, Văn, Năng khiếu TDTT |
T03 | Văn, Sinh, Năng khiếu TDTT |
T04 | Toán, Sinh, NK TDTT |
T05 | Văn, GDCD, Năng khiếu TDTT |
T07 | Văn, Địa, Năng khiếu TDTT |
T08 | Toán, GDCD, Năng khiếu TDTT |
M02 | Toán, NK2, NK3 |
M03 | Văn, NK2, NK3 |
C14 | Văn, Toán, GDCD |
C19 | Văn, Sử, GDCD |
C20 | Văn, Địa, GDCD |
Lưu ý: Các môn Toán, Văn, Sinh, Hóa, Địa sẽ lấy điểm từ kỳ thi tốt nghiệp THPT hoặc xét theo học bạ tùy theo trường. Môn Năng khiếu TDTT sẽ do từng trường tổ chức thi riêng, kiểm tra thể lực, kỹ năng vận động.
4. Ngành giáo dục thể chất ra trường làm gì?
Ngành giáo dục thể chất ngoài đào tạo giáo viên thể dục còn mở ra nhiều cơ hội việc làm trong lĩnh vực thể thao, huấn luyện và quản lý thể dục thể thao, sức khỏe cộng đồng. Dưới đây là những công việc phổ biến của sinh viên tốt nghiệp ngành này:
4.1. Giảng viên về thể chất
Giảng viên giáo dục thể chất là những người giảng dạy, nghiên cứu, đào tạo chuyên sâu về thể dục thể thao, rèn luyện sức khỏe, các phương pháp giảng dạy thể chất tại trường đại học, cao đẳng hay trung cấp thể dục thể thao chuyên nghiệp. Mức lương của vị trí này dao động từ 8,000,000 - 20,000,000 VNĐ/tháng tùy vào kinh nghiệm và trường công lập hay dân lập.
Công việc của giảng viên giáo dục thể chất bao gồm nhiều nhiệm vụ quan trọng liên quan đến giảng dạy, huấn luyện, nghiên cứu nhằm nâng cao thể lực và kỹ năng thể thao cho sinh viên. Giảng viên sẽ chịu trách nhiệm giảng dạy các môn học về thể chất, bao gồm giáo dục thể chất đại cương và các môn thể thao chuyên sâu như bóng đá, bóng chuyền, bơi lội, điền kinh…
Các giảng viên giáo dục thể chất cũng sẽ hướng dẫn sinh viên thực hành các kỹ thuật thể thao, nghiên cứu phương pháp tập luyện, hỗ trợ phục hồi chức năng sau chấn thương. Vai trò của những người này là giúp sinh viên nâng cao sức khỏe và góp phần thúc đẩy phong trào thể thao trong môi trường giáo dục.
4.2. Chuyên gia tư vấn về thể hình
Chuyên gia tư vấn thể hình (Fitness Consultant) là những người hướng dẫn, lập kế hoạch tập luyện, tư vấn dinh dưỡng giúp các khách hàng có thể cải thiện vóc dáng, sức khỏe, thể lực. Đây là công việc phổ biến trong lĩnh vực thể dục thể hình tại các phòng tập gym. Mức lương của công việc này khá hấp dẫn dao động từ 10,000,000 - 30,000,000 VNĐ/tháng, tùy thuộc vào trình độ, kinh nghiệm và doanh số.
Công việc của chuyên gia tư vấn thể hình bao gồm đánh giá thể trạng, đo lường các chỉ số cơ thể,à xác định mục tiêu cá nhân của từng khách hàng. Những người này cũng sẽ trực tiếp hướng dẫn khách hàng thực hiện các bài tập thể hình, đảm bảo kỹ thuật đúng nhằm tránh chấn thương. Ngoài ra, chuyên gia tư vấn thể hình còn phải theo dõi tiến độ tập luyện, điều chỉnh chương trình khi cần thiết và đưa ra các lời khuyên. Họ cũng có thể tư vấn về phục hồi cơ bắp, kiểm soát cân nặng và cải thiện sức khỏe tổng thể.

4.3. Huấn luyện viên thể hình
Huấn luyện viên thể hình là những người hướng dẫn, thiết kế chương trình tập luyện giúp khách hàng cải thiện vóc dáng, làm tăng cơ, giảm mỡ và nâng cao sức khỏe cũng như thể lực.
Huấn luyện viên thể hình đang là nghề đang rất phát triển trong bối cảnh nhiều người quan tâm đến vấn đề vóc dáng, thể hình, lối sống lành mạnh khỏe khoắn. Mức lương khi bạn đảm nhận vị trí này dao động từ 10,000,000 - 50,000,000 VNĐ/tháng. Thu nhập sẽ tăng cao nhờ doanh số có được từ nguồn khách hàng VIP.
Công việc của huấn luyện viên thể hình bao gồm đánh giá thể trạng ban đầu, đo lường các chỉ số cơ thể như cân nặng, tỷ lệ mỡ, cơ bắp và thể lực của khách hàng. Họ cũng là người hướng dẫn chi tiết các bài tập, chỉnh sửa tư thế để đảm bảo an toàn, tránh chấn thương.
Ngoài ra, huấn luyện viên thể hình còn có nhiệm vụ tư vấn về chế độ dinh dưỡng, giúp khách hàng điều chỉnh khẩu phần ăn để hỗ trợ quá trình giảm cân, tăng cơ hoặc cải thiện sức khỏe tổng thể. Các huấn luyện viên thể hình nhiều năm kinh nghiệm có thể tham gia tổ chức các lớp đào tạo huấn luyện viên mới, nghiên cứu các phương pháp tập luyện hiện đại.
4.4. Huấn luyện viên môn thể thao
Huấn luyện viên môn thể thao là những người đào tạo, hướng dẫn, huấn luyện các vận động viên, học viên trong một bộ môn thể thao cụ thể nào đó. Công việc của họ bao gồm lập kế hoạch tập luyện, cải thiện kỹ thuật, chiến thuật, thể lực, giúp vận động viên đạt thành tích tốt nhất.
Tùy thuộc vào trình độ chuyên môn, kinh nghiệm, mức lương của huấn luyện viên thể thao dao động từ 15,000,000 - 30,000,000 VNĐ/tháng. Đối với huấn luyện viên thể thao cá nhân cho người nổi tiếng, vận động viên chuyên nghiệp, thu nhập có thể lên tới 200,000,000 VNĐ/tháng với các giải đấu lớn.
Công việc của huấn luyện viên môn thể thao bao gồm xây dựng chương trình huấn luyện phù hợp, rèn luyện kỹ thuật, chiến thuật đến nâng cao thể lực và tinh thần thi đấu. Các huấn luyện viên sẽ trực tiếp hướng dẫn các bài tập, phân tích điểm mạnh, điểm yếu của vận động viên và điều chỉnh phương pháp tập luyện.
Ngoài ra, những người làm công việc này còn có nhiệm vụ theo dõi quá trình tập luyện, đánh giá sự tiến bộ của học viên. Họ cũng là người hỗ trợ tâm lý, giúp vận động viên tự tin, tập trung tinh thần thi đấu.
4.5. Trọng tài môn thể thao
Trọng tài môn thể thao là những người giám sát, điều khiển trận đấu và đảm bảo tuân thủ luật lệ, công bằng, tính minh bạch trong thi đấu. Trọng tài thể thao có thể làm việc trong nhiều bộ môn nhau như bóng đá, bóng rổ, cầu lông, quần vợt, điền kinh, võ thuật… Mức lương của vị trí công việc này dao động từ 10,000,000 - 20,000,000 VNĐ/tháng. Đối với trọng tài thể thao quốc tế thu nhập có thể cao hơn gấp nhiều lần.
Công việc của trọng tài môn thể thao bao gồm giám sát diễn biến trận đấu, theo dõi hành vi của vận động viên, áp dụng chính xác các quy tắc, luật lệ của môn thể thao đó. Trọng tài cũng cần có sự quan sát nhanh nhạy để đưa ra quyết định kịp thời, chính xác để đảm bảo trận đấu diễn công bằng.
Ngoài ra, trọng tài các môn thể thao còn có nhiệm vụ kiểm tra sân bãi, trang thiết bị, đồng phục, đảm bảo tất cả đều tuân thủ theo quy định. Công việc của những người này cũng yêu cầu phải phối hợp với các trợ lý trọng tài hoặc ban tổ chức để giải quyết tranh chấp, khiếu nại từ các đội thi đấu.
4.6. Quản lý thể dục thể thao
Quản lý thể dục thể thao là những người chuyên về tổ chức, quản lý, điều hành các hoạt động thể thao ở nhiều cấp độ từ các phòng gym, câu lạc bộ thể thao, trường học đến các sự kiện thể thao quốc gia và quốc tế. Mức lương của vị trí quản lý thể dục thể thao dao động từ 8,000,000 - 20,000,000 VNĐ/tháng.
Công việc của quản lý thể dục thể thao bao gồm lập kế hoạch, quản lý tài chính, nhân sự, cơ sở vật chất nhằm đảm bảo các chương trình diễn ra hiệu quả. Các quản lý thể dục thể thao cũng cần xây dựng chiến lược phát triển thể thao, thiết kế chương trình tập luyện phù hợp cho các bên.
Quản lý thể dục thể thao cũng phải làm việc với các cơ quan chức năng, các nhà tài trợ để huy động nguồn lực phát triển các phong trào thể thao. Vai trò của những người này rất quan trọng giúp nâng cao nhận thức về lối sống lành mạnh, thúc đẩy phong trào thể thao quần chúng.

4.7. Giáo viên dạy thể dục thể chất
Giáo viên thể dục thể chất là những người hướng dẫn, giảng dạy các bộ môn thể thao và giáo dục thể chất cho học sinh, sinh viên tại các trường học từ tiểu học đến đại học. Vai trò của những người này là giúp học sinh rèn luyện thể lực, nâng cao sức khỏe và phát triển kỹ năng vận động.
Mức lương của giáo viên thể dục thể chất thường dao động từ 7,000,000 -10,000,000 VNĐ/tháng khi dạy tại các trường công lập, đối với các trường dân lập, mức thu nhập có thể cao hơn 2,000,000 đến 3,000,000 VNĐ/tháng.
Công việc của giáo viên thể dục thể chất bao gồm thiết kế, thực hiện các bài giảng về giáo dục thể chất, hướng dẫn học sinh tập luyện các môn thể thao. Đồng thời, họ cũng làm nhiệm vụ theo dõi, đánh giá năng lực thể chất của học sinh, điều chỉnh chương trình giảng dạy phù hợp với từng độ tuổi.
4.7. Chuyên gia dinh dưỡng thể thao
Chuyên gia dinh dưỡng thể thao là những người tư vấn, xây dựng chế độ ăn uống khoa học cho vận động viên, người tập luyện thể thao nhằm tối ưu hóa hiệu suất, tăng cường sức khỏe, phục hồi sau tập luyện và ngăn ngừa chấn thương. Thu nhập của các chuyên gia dinh dưỡng thể thao dao động từ 8,000,000 - 30,000,000 VNĐ/tháng, tùy thuộc vào quy mô công ty, phòng tập.
Công việc của chuyên gia dinh dưỡng thể thao bao gồm đánh giá thể trạng, đo lường các chỉ số cơ thể như tỷ lệ mỡ, khối lượng cơ, mức độ trao đổi chất của vận động viên từ đó thiết kế chế độ ăn uống phù hợp với mục tiêu của từng người.
Các chuyên gia dinh dưỡng thể thao sẽ nghiên cứu nhu cầu dinh dưỡng theo từng bộ môn thể thao, từ đó đưa ra lời khuyên về thực phẩm, cách bổ sung năng lượng trước, trong và sau khi tập luyện. Ngoài ra, các chuyên gia còn hướng dẫn cách sử dụng thực phẩm chức năng, vitamin, khoáng chất an toàn cho các vận động viên.
5. Trường đào tạo ngành giáo dục thể chất tốt nhất
Ngành giáo dục thể chất hiện đang rất được quan tâm và đầu tư do nhu cầu tuyển giáo viên thể dục, huấn luyện viên và chuyên viên thể thao ngày càng cao. Dưới đây là danh sách các trường đào tạo ngành giáo dục thể chất uy tín tại Việt Nam:
Khu vực | Tên trường | Ngành học | Khối tuyển sinh | Điểm chuẩn (2024) | Học phí (2024) |
Miền Bắc | Đại học Thủ đô Hà Nội | Giáo dục Thể chất | T09; T10; T05; T08 | 24 | 120,000 - 145,000 VNĐ/tháng |
Đại học Hải Phòng | Giáo dục Thể chất | T00; T01 | 29 (Năng khiếu nhân 2) | 980,000 - 1,170,000 VNĐ/tháng | |
Đại học Tây Bắc | Giáo dục Thể chất | T00; T03; T04; T05 | 25.57 | 381,000 - 455,000 VNĐ/tín chỉ | |
Đại học Sư phạm Hà Nội 2 | Giáo dục Thể chất | T01; T02; T00; T05 | 20 | Miễn học phí | |
Miền Trung | Đại học Sư phạm - Đại học Đà Nẵng | Giáo dục thể chất | T00; T02; T03; T05 | 23.25 | Miễn học phí |
Đại học Cần Thơ | Giáo dục thể chất | T00; T01; T06 | 25.6 | 19,400,000 VNĐ/năm | |
Miền Nam | Đại học Sư phạm TP. HCM | Giáo dục Thể chất | M08; T01 | 26.71 | Miễn học phí |
Lưu ý: Những thông tin trên chỉ có tính chất tham khảo. Bạn có thể truy cập vào website của trường học để biết tin tức chính xác nhất.
6. Tiềm năng và cơ hội của ngành giáo dục thể chất
Ngành giáo dục thể chất đang có nhiều tiềm năng phát triển mạnh mẽ trong bối cảnh xã hội ngày càng quan tâm đến vấn đề sức khỏe và lối sống lành mạnh. Việc nâng cao thể chất không chỉ giúp con người cải thiện sức khỏe cá nhân mà còn góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, hiệu suất lao động.
Nhà nước và các tổ chức giáo dục đang đẩy mạnh các chính sách hỗ trợ, đưa giáo dục thể chất vào chương trình học chính thức, khuyến khích phát triển thể thao trong học đường và thể thao ngoài cộng đồng. Ngoài ra, sự phát triển của công nghệ hiện đại như trí tuệ nhân tạo (AI), thực tế ảo (VR) và các ứng dụng giáo dục trực tuyến giúp cải thiện hiệu quả giảng dạy và tạo điều kiện cho con người tiếp cận giáo dục thể chất dễ dàng hơn.

Không chỉ có tiềm năng phát triển, ngành giáo dục thể chất còn mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp đa dạng. Sinh viên tốt nghiệp ngành này có thể trở thành giáo viên, giảng viên thể chất tại các trường đại học, cao đẳng và các trường THPT, THCS hoặc huấn luyện viên chuyên nghiệp tại nhiều trung tâm thể thao. Ngoài ra, những người tốt nghiệp ngành giáo dục thể chất có thể làm huấn luyện viên thể dục, chuyên gia tư vấn sức khỏe, quản lý câu lạc bộ thể thao hay tổ chức sự kiện thể thao quy mô lớn.
Nhìn chung, ngành giáo dục thể chất là ngành học chuyên về năng khiếu dành cho những ai có năng lực hay yêu thích các môn thể thao. Hiện nay, cơ hội việc làm cho ngành giáo dục thể chất ngày càng rộng mở nhờ được nhà nước và các tổ chức giáo dục đầu tư, quan tâm. Nếu muốn tìm kiếm việc làm giáo dục/đào tạo, bạn có thể truy cập vào Job3s.com.vn để cập nhật thông tin mới nhất.